Wetenschap & Techniek
NOSNTR

Wat gebeurt er als we dierproeven per direct verbieden?

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Wat gebeurt er als we dierproeven per direct verbieden?

Stichting Proefdiervrij riep eerder deze week de politieke partijen op om proefdiervrije innovatie op te nemen in het verkiezingsprogramma. Dat is niet alleen beter voor de dieren; misschien is de wetenschap er ook wel mee geholpen, blijkt in de podcast Kennis&Co.

#15 - Wat als we het gebruik van proefdieren zouden verbieden? - Kennis & Co

Sinds de jaren tachtig is het aantal proefdieren in ons land flink teruggelopen, maar de laatste jaren is die afname tot stilstand gekomen. "De makkelijke dingen zijn inmiddels wel gedaan, en het is een hardnekkig, taai en complex probleem", vertelt Jeffrey Bajramovic, directeur van het 3Rs-Centre van de Universiteit Utrecht. 3R staat voor Replacement, Reduction en Refinement, oftewel het vervangen en verminderen van proefdieren en het beperken van het lijden van dieren.

Enorme transitie

Op dit moment worden er in Nederland nog zo'n 600.000 dierproeven per jaar uitgevoerd met gewervelde dieren als muizen, ratten en apen. Als iemand de macht zou hebben om al die proeven in één klap stil te leggen, wat zou dat dan voor effect hebben? "Als je dat alleen in Nederland zou doen verandert er niet zoveel, want Nederland is maar een klein landje. Maar als je het wereldwijd zou doen, dan zou het voor een enorme transitie kunnen zorgen."

Bajramovic doelt dan onder meer op de industrie en de manier waarop we medicijnen ontwikkelen en testen. "Het zal er ook toe leiden dat we als mens een ander niveau van risico moeten aanvaarden." Meer risico's dus? "Dat weten we eigenlijk niet eens zeker. We proberen met die proeven de ergste risico's te ondervangen, maar er verschijnen nog steeds medicijnen op de markt met bijwerkingen. Dus dierproeven zijn zeker niet ideaal."

Kweekorganen

Waarmee Bajramovic maar wil zeggen: er is heel veel ruimte om na te denken over de ontwikkeling van betere methodieken. Misschien moeten we zelfs wel voorbij dat 3R-model denken, want daarbij blijven we vanuit het dier denken. "Waarom denken we überhaupt aan dieren, als we iets aan het ontwikkelen zijn waar de mens beter van moet worden?"

Vanuit dat perspectief zouden we de mens aan uitgangspunt moeten nemen, en alleen in de mens moeten werken. We zouden bijvoorbeeld met menselijke stamcellen organen kunnen maken, een aanpak die de laatste tijd flink de wind in de zeilen heeft. "Dat heeft ontzettend veel potentieel", besluit Bajramovic.

Kennis & Co is de wetenschapspodcast van de NOS en NTR. Wetenschapsjournalist Jop de Vrieze praat je daarin wekelijks bij over het belangrijkste en leukste nieuws uit de wetenschap. Met elke week een wetenschapper te gast die een belangrijke wetenschappelijke ontwikkeling belicht.

Ster advertentie
Ster advertentie