Verhalen uit Surinaamse slavernij-archieven worden openbaar
- Nieuws
- Verhalen uit Surinaamse slavernij-archieven worden openbaar
[NTR] Historische bronnen over slavernij, die zwarte bladzijde in de Nederlandse geschiedenis, zijn overwegend ‘wit’. Archieven zijn immers nagenoeg allemaal aangelegd door blanke mensen. Coen van Galen en Ank Muntslag, historici van de Radboud Universiteit Nijmegen en de Anton de Kom Universiteit van Suriname zijn een project gestart dat de verhalen van individuele slaafgemaakten moet bevrijden uit één van de belangrijkste Surinaamse slavernij-archieven. Vandaag waren ze te gast bij Nieuws en Co om te vertellen over het project.
Surinaamse slavernijregisters ontsloten
Het gaat om slavenregisters waarin alle slaafgemaakten in Suriname tussen 1830 en 1863 zijn geregistreerd. Dat zijn bijna 80.000 slaven, vastgelegd in ruim 40 boeken die bewaard worden in het Nationaal Archief Suriname in Paramaribo.
Vastgelegd
Vanaf 1826 werd de gedetailleerde registratie van alle slaven in Suriname verplicht. Dat was waarschijnlijk om het verbod op internationale slavenhandel uit 1807 te handhaven. Ondanks dat verbod gingen smokkel van slaven naar Suriname namelijk gewoon door. Een gedetailleerde ‘boekhouding’ moest die illegale slavenhandel onmogelijk maken.
In de slavenregisters werden de verkoop, vrijlating, geboorte en overlijden van slaafgemaakten vastgelegd, en ook hun naam - zij het alleen een voornaam, een achternaam hadden slaven niet. Vanaf 1848 werd ook de naam van hun moeder genoteerd. Zo ontstond een enorme boekhouding, waarin de in- en verkoop van slaven per eigenaar geregistreerd werd. De eerste boeken zijn verloren gegaan, zodat het archief nu loopt van 1830 tot 1863, het jaar dat Nederland als een van de laatste landen in Europa de slavernij officieel afschafte.
Digitaal monument
De archieven zijn tot nog toe zeer beperkt toegankelijk. Daar willen genealoge Ank Muntslag en historicus Coen van Galen verandering in brengen. Zij willen de registers digitaliseren en in een publiek toegankelijke database opslaan.
Dat moet het makkelijker maken om de levens van individuele slaafgemaakten te reconstrueren. De database moet daarmee ook een digitaal monument worden voor iedereen die in slavernij heeft geleefd in Suriname, aldus de onderzoekers. ‘Door slaafgemaakten weer als individuele mensen zichtbaar te maken, worden ze symbolisch bevrijd uit de slavernij.’
Om dit project te financieren is in totaal 80.000 euro nodig, waarvan al 55.000 is toegezegd door verscheidene instanties. De overige 25.000 willen de historici door middel van crowdfunding bij elkaar krijgen. Dat lijkt aardig te lukken: vandaag staat de teller op 16.000 euro.
Bij het digitaliseren van de archieven zoeken de onderzoekers de hulp van het publiek. Geïnteresseerd? Aanmelden kan via http://www.ru.nl/slavenregisters/.
Dit artikel werd verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR)
Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap
Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Dinsdag en vrijdag rond 10.50 uur in de Ochtend
Gerelateerd
