Niet stemmen maar stammen: Wijnand Speelman zoekt stamceldonoren

Matchis is de stichting die stamceldonoren werft voor bijvoorbeeld patiënten met lymfeklierkanker. Speelman voert tot 21 maart actie om 2020 nieuwe stamceldonoren voor ze te vinden. "3,5 procent van Nederland heeft zich aangemeld, maar dat geeft nog niet 100 procent dekking."

Simpele registratie

De registratie is simpel legt Speelman uit. De aanmelding gaat via zijn website, waar je na een vragenlijstje een pakketje opgestuurd krijgt met drie wattenstaafjes. Die haal je door je mond, laat je drogen en stuur je terug. In het laboratorium worden die staafjes geanalyseerd en je data toegevoegd aan de databank. "Als er iemand is die mogelijk baat heeft bij stamceltransplantatie, dan wordt in de databank gekeken of er iemand is met dezelfde celstructuur." Is er een match, dan word je opgeroepen en gevraagd donor te zijn.

'Enige redding'

Marlon Etnel is een van de patiënten die een donor zoekt, maar nog geen match heeft gevonden. Hij is van Surinaamse afkomst, waardoor hij een donor nodig heeft met dezelfde afkomst. Dat maakt het extra lastig omdat er minder stamceldonoren zijn van niet-Westerse afkomst. Hij heeft dan ook nog geen match gevonden.

Op dit moment gaat het redelijk met Etnel, maar de medicijnen die hij gebruikt zijn slechts 1,5 jaar werkzaam. "Ik wacht al zeven maanden op een donor, die heeft zich nog niet aangediend, maar dat zou mijn enige redding zijn."

"Ik ben van origine een positief mens, ik kan het zelf handelen." Voor zijn omgeving vindt hij het lastiger, ook omdat hij drie jonge kinderen heeft van 2, 4 en 6. "De kans bestaat dat zij zonder hun vader verder moeten. Dat is best wel heftig."

'Stap kan mensenlevens redden'

Speelman hoopt met zijn campagne velen aan te zetten tot registratie. Daar zit nog wel een heikel punt aan verbonden, want bij een aanmelding komen onderzoekskosten kijken. Voor iedereen tot 35 jaar heeft stichting Matchis besloten de aanmelding gratis te maken. Boven de 35 vragen ze 35 euro om de kosten te dekken. "Ik hoop dat Den Haag luistert en dat dit zo gefund wordt dat die 35 euro niet nodig is."

Die betaling kan namelijk een drempel vormen, ontdekte hij. "Maar luister naar mensen als Marlon, dat is toch die 35 euro meer dan waard?" Hij wil een beroep doen op mensen van boven de 35 om toch te registreren en de kosten te betalen. "Maak dat stapje, want het kan mensenlevens redden."

De transplantatie

Als er een match is, bepaalt de arts op welke wijze de stamcellen worden afgenomen. Dat kan via bloed met een dialyse en via een beenmergtransplantatie onder algehele narcose. Die laatste methode is heftiger, maar benadrukt Speelman, de procedure is nog zwaarder voor de ontvanger. Die krijgt sterke medicatie in de voorbereiding en een heel traject om afstoting tegen te gaan. "Ik zou zeggen, meld je in ieder geval aan. Als je de kans hebt om iemand te redden, is dat zo'n dag wel waard."

Meer informatie over de actie is te vinden op wijnie2020.nl.