Reacties op verkiezingsuitslag: 'Nu is wel duidelijk geworden, het tijdperk-Rutte is voorbij'

"Of ik hoop op verandering? Het moet, het moet, het moet", zegt Mark Kuipers vanaf zijn vakantieadres. "We kunnen niet wachten tot het helemaal fout gaat in Nederland." Hij heeft zo ongeveer zijn hele omgeving gemobiliseerd om op de BBB te stemmen - dertig man maar liefst.

'Dit maakt me kwaad'

"Rutte begaat een hele grote fout als hij links afslaat", foetert hij. "Hij zou echt rechts moeten afbuigen. Dat hele migratiebeleid dat afgelopen 12 jaar onder zijn conto plaatsvond... 1,2 miljoen mensen zijn er effe naar binnengekomen. Dat kan zo niet meer." Een cijfer overigens, waarvan onduidelijk is waarop het is gebaseerd.

Luisteraar mevrouw Schappert was "zeer verheugd" dat Den Haag weer "een tik op de vingers" kreeg. Ze stemde JA21, dat "dicht bij BBB ligt". "Er wordt zo weinig geluisterd naar een hele groep Nederlanders. En dat is al jaren aan de gang. En iedere keer krijgen ze afstraffing, of het nou door Fortuyn is of de FvD. Maar ze vertikken het en dat maakt me kwaad. Nu kunnen ze er niet meer omheen. Ik ben er heel erg blij mee."

Niet accepteren

Politiek commentator Kees Boonman constateert op basis van de verkiezingsuitslag: "Er is geen kloof tussen stad en platteland, maar tussen Den Haag en de rest van Nederland." Hij ziet dit als het moment dat het besef komt dat het tijdperk-Rutte voorbij is. "Niet dat hij het niet goed doet. Maar andere partijen zullen niet blijven accepteren dat daar iemand zit waar heel veel mensen in het land moeite mee hebben."

Waar BBB-stemmers hopen op verandering, vrezen anderen juist stilstand. Of beter: achteruitgang. "Ik ben heel erg teleurgesteld in deze uitslag. Vooral in het feit dat een heel groot deel van Nederland de urgentie niet inziet van problemen die op allerlei gebieden spelen", zegt Shantella. Ze is bang dat de BBB niet zorgt voor de verandering die nodig is om de doelen op gebied van klimaat en stikstofuitstoot te halen. "Dat vind ik heel erg jammer."

Volgende verkiezingen worden spannend

Politiek verslaggever Floor Bremer wijst erop dat de BBB niet alle afspraken zomaar van tafel kan vegen. "Dat zei Van der Wal (VVD, natuur en stikstof) ook gisteren: we hebben ook nog uitspraken van de rechter liggen, waar we ook op moeten richten."

Ook zijn er Europese regels, en ook op dat vlak kan het spannend worden, zegt Boonman. "Volgend jaar zijn er verkiezingen voor het Europees Parlement, waar sommige partijen zich heel scherp op willen profileren. Dus dat krijgen we er ook nog bij."