Politiek
AVROTROS

Rutte is slachtoffer geworden van ontbreken procedure

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Rutte is slachtoffer geworden van ontbreken procedure

De benarde positie van Mark Rutte komt voort uit het feit dat de formatie geen duidelijke spelregels kent. Hoogleraar Staats- en bestuursrecht Wim Voermans (Universiteit Leiden) praat in het programma dr Kelder en Co over de politieke toekomst van Rutte, de rol van de twee apostelen (Leijten en Omtzigt) en over een herziening van het formatieproces. "Er wordt met de doelpalen gesleept terwijl de wedstrijd nog bezig is."

Voermans geeft aan dat er op dit moment maar twee kleine regeltjes zijn op het gebied van formeren. De Tweede Kamer neemt het initiatief en kan een (in)formateur aanstellen. De verkenner bestaat staatsrechtelijk niet eens. Hierdoor had Rutte technisch gelijk toen hij vorige week aangaf dat Jorritsma en Ollongren geen verantwoording hoefden af te leggen. "Al ben ik wel blij dat ze dat uiteindelijk gedaan hebben."

Omdat wij in Nederland, in tegenstelling tot de andere landen, geen duidelijke regels kennen op het gebied van formeren, is Rutte slachtoffer geworden van de procedure, stelt de professor. Juist een duidelijke procedure kan de formatie transparanter en duidelijker maken. In de procedure zijn dan een aantal regels opgesteld over wat geheim is en wat wel naar buiten mag. We moeten volgens hem in ieder geval niet terug naar het formeren via de koning. Dat is pas echt was pas echte 'black box' waar niet over gesproken mocht worden.

Rutxit

Hoewel Rutte nog steeds veel zetels achter zijn heeft, zien zowel Voermans als dr Kelder in dat het lot van de premier Rutte aan een zijden draadje hangt. Dr Kelder denkt wel dat Rutte niet van het politieke strijdtoneel zal verdwijnen. "Ik gok dat ie Edith Schippers belt voor de premiersfunctie en dan kan Rutte in een Medvedev/Poetin-constructie vanuit de Kamer gaan opereren. Ik denk dat hij zo verslaafd is aan de politiek en dat hij dat leuk vindt om te doen."

Hoe nu verder

Of het nou met of zonder Rutte is, de formatie moet en gaat volgens de 'oude' spelregels door. Er hoeft als het aan Voermans ligt geen verkenner meer te komen. Die functie is juist de oorzaak geweest van dit bedrijfsongeval, stelt de professor. Rutte was eigenlijk al aan het formeren geslagen, terwijl andere partijen hun wensenlijstje op tafel legden. Door de verschillende snelheden kreeg je een botsing. "Er moet een informateur aangesteld worden die ook meteen op een inhoudelijk akkoord kan afkoersen. Henk Kamp en Herman Tjeenk Willink kunnen dat bijvoorbeeld heel erg goed."

Twee apostelen

Voermans vond het bijzonder om te zien dat de twee apostelen, Renske Leijten en Pieter Omtzigt, ervoor hebben gezorgd dat de kamer als instituut optrad tegenover de machtige regering. En dat is uniek volgens Voermans, want zo eendrachtig werkt de Kamer nooit samen. "Pechtold zei niet voor niets ooit dat de Kamer nog niet eens samen een ijsje kon kopen."

Wim Voermans (Kelder)

Ster advertentie
Ster advertentie