Nationale Ombudsman: wantrouwen groeit door 'tragisch' debacle verkenners

Dat vertrouwen is aan het afnemen, constateert hij. De blunder van voormalig verkenner Ollongren waarbij eenieder via een toevallige foto inzage kreeg in een vertrouwelijke notitie – waarop onder andere over Pieter Omtzigt "functie elders" stond - noemt de Ombudsman "tragisch". "Mensen zeggen: kan ik ze wel vertrouwen als het zo gaat? Hun antwoord is: nee."

Wantrouwen en achterdocht

Wat Van Zutphen betreft moet de overheid, en in dit geval de politiek, meer openheid van zaken geven. "Ze moeten veel duidelijker maken wat de verkenners precies doen." Alleen op die manier kan volgens hem het "wantrouwen en de achterdocht die zijn opgewekt" worden ingeruild voor vertrouwen.

'Betrek mij bij formatie'

Na de verkenning begint het formatieproces voor een nieuw kabinet. Daarbij zitten niet alleen de formateur en politici aan tafel, maar ook maatschappelijke instituten zoals het Sociaal Cultureel Planbureau. Van Zutphen zou graag zien dat ook hij, als Ombudsman en daarmee dé klachtenbemiddelaar tussen burger en overheid, ook wordt uitgenodigd.

Niet in de laatste plaats vanwege zijn betrokkenheid bij de toeslagenaffaire, waar de Ombudsman al jaren geleden een alarmerend rapport over schreef. Daarbij wijst hij erop dat "de problemen bij toeslagen zich bij elke overheidsinstantie voor kunnen doen". Zijn pleidooi luidt: "Het moet eenvoudiger en met meer begrijpelijke wetten. De vinkjescultuur en top-down-benadering moeten weg."

Ook wil hij dat elke gemeente weer een fysiek toegankelijk loket krijgt voor burgers. "Bij een aantal gemeenten is er inmiddels zoiets, maar nog lang niet op de schaal waarop ik het zou willen zien."

Aanstaande donderdag start Van Zutphen met zijn tweede termijn van opnieuw zes jaar als Nationale Ombudsman.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.