Politiek
KRO-NCRV

Waarom heeft Nederland nog nooit een vrouwelijke premier gehad?

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Waarom heeft Nederland nog nooit een vrouwelijke premier gehad?

Nederland behoort nog altijd tot een klein rijtje Europese landen waar nog nooit een vrouw de functie van minister-president heeft bekleed. Waarom is dat zo? "De grootste partij levert doorgaans de premier, en zo’n partij is in Nederland nog nooit geleid door een vrouw die de verkiezingen won", zegt Liza Mügge, universitair hoofddocent politicologie aan de Universiteit van Amsterdam, bij Spraakmakers.

Mügge deelt haar 'utopisch politiek vergezicht': een empathische politiek waarin ook ruimte is voor menselijkheid. "Een politiek waarin politici zich vrij voelen om te knuffelen", zegt Mügge. "Zoals bij de voormalige premier van Nieuw-Zeeland, Jacinda Ardern."

Dichtbij

Hoewel Nederland nog geen vrouwelijke premier heeft gehad, zijn we er wel eens dicht bij geweest. "Met Sigrid Kaag als D66-leider naar de tweede plek in de verkiezingen. En recent stond Dilan Yesilgöz aan het hoofd van de VVD, als de derde partij", aldus Mügge. "Maar de hoogste positie is nog steeds niet door een vrouw bereikt."

Op Europees niveau loopt Nederland achter. "De meeste Europese landen, inclusief het Verenigd Koninkrijk, zijn ons voorgegaan. Wij staan in het lijstje van vijf landen zonder vrouwelijke premier."

Vrouwelijke rolmodellen

In 2019 schreef Mügge al over het gebrek aan vrouwelijke rolmodellen in de Nederlandse politiek. Is daar inmiddels verandering in gekomen? "Zeker", antwoord ze. "We hebben veel politiek talent: Sigrid Kaag, Sylvana Simons, Dilan Yesilgöz, Marjolein Moorman. Maar het gaat erom dat vrouwen ook daadwerkelijk het hoogste ambt bekleden. Dat laat zien dat zij net zo capabel zijn als mannen. Die zichtbaarheid is cruciaal."

Video niet beschikbaar

Internationale voorbeelden zoals Sanna Marin (Finland) en Jacinda Ardern (Nieuw-Zeeland) noemt Mügge 'globale rocksterren'. Ze tonen aan wat de impact kan zijn van vrouwelijke leiders aan de top.

Vijandig klimaat

Toch is er een hardnekkig probleem dat verandering in de weg staat en dat is het vijandige politieke klimaat voor vrouwen. "Dat schrikt jonge vrouwen af om de politiek in te gaan, daarnaast zorgt het ervoor dat talent de politiek weer verlaat", zegt Mügge. "Sigrid Kaag en Sylvana Simons noemden dit expliciet als reden voor hun vertrek."

Wat missen we?

Volgens Mügge mist Nederland vooral een krachtig rolmodel. "Niet alleen voor meisjes en jonge vrouwen, maar ook voor jongens en mannen. Een vrouwelijke premier laat zien dat leiderschap niet aan gender gebonden is."

Op de vraag of Nederland eerder een vrouwelijke premier krijgt dan dat Geert Wilders een tuincentrum begint, antwoordde Mügge lachend: "Ik ga voor het premierschap. Laat ik optimistisch blijven."

Nederland is nog niet waar het moet zijn als het gaat om vrouwelijk leiderschap aan de top van de politiek. Volgens politicoloog Liza Mügge is het tijd voor meer vrouwelijke rolmodellen, minder vijandigheid, en een doorbraak aan de top van de grootste partijen. Pas dan is de weg vrij voor een vrouwelijke premier in het Torentje.

Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers

Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!

Meld je hier aan.

Ster advertentie
Ster advertentie