Politiek

Oud-informateur Henk Kamp 'niet gelukkig' met formatieproces: onderhandelingen in het openbaar onnodig ingewikkeld

foto: ANPfoto: ANP

Nieuws
Oud-informateur Henk Kamp 'niet gelukkig' met formatieproces: onderhandelingen in het openbaar onnodig ingewikkeld

Voormalig informateur Henk Kamp (VVD) is niet blij met de start van de formatie door alleen D66 en CDA. Hij noemt deze werkwijze "heel ongebruikelijk". Dat het stuk van de twee partijen openbaar is gemaakt, maakt de formatie volgens hem bovendien onnodig ingewikkeld.

Video niet beschikbaar

Partijleiders Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA) werkten sinds half november aan de zogenoemde "positieve agenda", waarin ze inhoudelijke keuzes maken op vijf vlakken: migratie, wonen, stikstof, defensie en de economie. Gisteren werd het document gepresenteerd. De twee politici willen aan de hand van die keuzes verder praten met andere partijen.

Kamp vindt dat informateur Sybrand Buma een compliment verdient. "Het moet waardering krijgen. Ik denk dat Buma zijn werk goed heeft gedaan", zegt de oud-VVD-minister in Sven op 1. "Ik denk ook dat het goed is dat ze in een paar weken tijd zich volledig op de inhoud hebben geconcentreerd, en dat er niet allerlei randverschijnselen zijn geweest als ruzies en moeilijkheden tussen personen."

Bovendien hebben D66 en CDA "goed samengewerkt" met fracties in de Kamer en ministeries, denkt hij. "Veel van de teksten zijn herkenbaar afkomstig van ministeries. Ze hebben deze twee weken dus goed benut, maar nu gaat het echt anders en spannend worden."

Onderhandelingen in het openbaar

Dat heeft ermee te maken dat de partijen hun plannen al op tafel hebben gelegd. Kamp legt uit: "Er moeten nog zeker zeventien pagina's aan worden toegevoegd, voor alle onderwerpen die ze niet behandeld hebben. Ze hebben nu een tekst gemaakt waar links of JA21 of de VVD bij aan kan schuiven. Vervolgens moet er een kabinet gemaakt worden."

"Dat betekent dat er opnieuw onderhandeld moet worden over van alles en nog wat. Die onderhandelingen zullen ook in de openbaarheid plaatsvinden. Dit stuk is namelijk openbaar al gemaakt. Iedereen kan straks aan de hand van wat er besproken wordt zien wat er is weggehaald en wat er is toegevoegd. Dat is heel ongebruikelijk tijdens een formatie. Ik vind het ongelukkig."

Henk Kamp (oud-formateur): 'Start formatie niet gelukkig en ongebruikelijk' (3 december 2025) - Sven op 1

Hij vindt het überhaupt een "rare situatie dat twee partijen met elkaar over vijf onderwerpen al zeventien gedetailleerde pagina's in elkaar hebben gesleuteld". "Ik vind het niet gelukkig dat twee partijen zelf aan de gang zijn gegaan en dat anderen hebben moeten afwachten en nu een kans krijgen. Ik vind het ook niet gelukkig dat ze vanaf nu in de openbaarheid moeten onderhandelen", benadrukt de voormalig informateur. "Dat zal het niet makkelijker maken."

Ook op de plannen die tot nu toe door D66 en CDA op papier zijn gezet, is Kamp kritisch, bijvoorbeeld rond stikstof. "Wat hier op papier is gezet, is niet voldoende om van het stikstofslot te komen. Ze hinken op twee gedachten", zegt Kamp over de stikstofparagraaf. Hij voegt daar wel aan toe: "Ik vind het goed dat ze een positieve benadering kiezen ten opzichte van de boeren."

Over rechts

Kamp merkt op dat de formatie verder naar rechts gaat. "Ik begrijp dat D66 en CDA ook aandacht geven aan Jesse Klaver, maar het is niet realistisch om te verwachten dat links in de regering komt. De VVD heeft gezegd dat ze niet in een kabinet stappen over links. Die mogelijkheid is daarmee weg."

Tegelijkertijd wordt een formatie met de VVD nog niet eenvoudig, weet de oud-bewindsman. D66 en CDA willen de hypotheekrenteaftrek afbouwen, terwijl VVD-leider Dilan Yesilgöz eerder zei dat haar partij niet in een kabinet stapt dat dat plan doorvoert. Kamp: "De VVD vindt het een belangrijk punt en laat zich daar niet makkelijk overheen lopen."