Doorbraak in kabinetsformatie: 'Belangrijkste hobbel genomen'

"Als je het oneens blijft over financieel beleid in een kabinet, wordt het niks", vervolgt hij, "maar vannacht kwamen ze met z'n vieren naar buiten met de boodschap dat het eigenlijk niet meer mis kan gaan."

Puntjes op de i

'Op een haar na een akkoord', noemde NSC-leider Pieter Omtzigt het vannacht. "De leiders waren hoorbaar vermoeid, ze hadden vergaderd van 9 uur 's ochtends tot 1 uur 's nachts", zegt Boom, "maar ze zijn nog niet eerder zo eensgezind en optimistisch geweest. Al moeten er vandaag nog wel puntjes op de 'i' worden gezet. Vandaag wordt namelijk nog uitgebreid gesproken over wie premier en informateur wordt."

'Eerst de inhoud, dan de persoon', zei formateur Van Zwol daarover. "De laatste dagen gaat de naam van Ronald Plasterk hardnekkig rond in het geruchtencircuit. Hij was de eerste verkennen in de kabinetsformatie en zou een bijzondere keuze zijn. Hij komt namelijk uit de PvdA en die partij wil niet met PVV in een kabinet - andersom ook niet trouwens."

Bijzonder

"Daarnaast is het ook bijzonder dat de nieuwe premier niet bij de inhoudelijke onderhandelingen betrokken is geweest. Dat zijn we niet gewend, want Rutte, Kok en Balkenende zijn bijvoorbeeld altijd bij onderhandelingen betrokken geweest. En de nieuwe premier zal ook een ploeg moeten leiden met mensen die deels van buiten de politiek komen: er zal veel gevraagd worden van hem of haar."

Een bijzondere premier voor een bijzonder kabinet. "Het is rechtser dan we gewend zijn en drie van de vier partijen hebben geen regeringservaring. NSC is een gloednieuwe partij en moet gelijk gaan regeren, en de PVV zal compromissen moeten sluiten en dat zijn ze ook niet gewend", weet Boom.

Nieuw kabinet

Voor nu ligt de focus nog op de premierskandidaat, die vandaag gepresenteerd wordt. "Vandaag worden de puntjes op de 'i' gezet in het coalitieakkoord en wordt er een premierskandidaat voorgedragen. Daarna volgt het kamerdebat en wordt er een formateur aangesteld; dan krijg je de fase van echte formatie. De formateur stelt de ministersploeg samen en dat gaat waarschijnlijk enige weken duren. Als er dan niets geks gebeurd, hebben we half juni een nieuw kabinet."