Kan Europa opboksen tegen Amerikaanse Big Tech?

In Amerikaanse handen

Europa is enorm kwetsbaar. Volgens Jochem de Groot is het volledig onze eigen schuld. "Meer dan 80 procent van Europese data staat op Amerikaanse servers opgeslagen. "Denk ook aan alle sociale media. Die bedrijven hebben onze data in hun cloud, maar daardoor ook onze levens in handen," stelt De Groot. Volgens hem heeft Europa daardoor vrijwel geen grip meer op cruciale digitale infrastructuur.

"In de afgelopen twintig jaar is Amerika twintig procent rijker geworden dan wij, juist omdat we onze tech bij de Amerikanen hebben gehaald. We hadden veel eerder moeten investeren in onze eigen technologie. Maar als we nu doorpakken, kunnen we nog steeds een speler van formaat worden."

Jarenlang profileerde Den Haag zich als digitaal knooppunt. Dat leverde economische groei op, maar maakte ons volgens de Groot ook alleen maar afhankelijker. Het vertrouwen in Amerika als eeuwige bondgenoot was te groot. Die vanzelfsprekendheid staat nu onder druk.

Big Tech als geopolitieke grootmacht

De politieke invloed van Big Tech op Europa blijft ondertussen groeien. Microsoft heeft een vertegenwoordiging bij de Verenigde Naties, runt mondiale diplomatieke netwerken en heeft een beurswaarde die meerdere keren het Nederlandse bbp overstijgt. 

Afgelopen jaar gaven techbedrijven naar schatting 150 miljoen euro uit aan hun lobby in Brussel. Honderden lobbyisten hebben onbeperkte toegang tot het Europees Parlement. Ze lijken er alles aan te doen om beleidsmakers duidelijk te maken dat we Amerika nodig hebben. Maar volgens de Groot had Europa zich volgens hem al veel eerder moeten afvragen of Amerikaanse technologie wel past bij Europese waarden. "Waarom zijn we zo kritiekloos meegegaan in het Amerikaanse techsolutionisme?"

AI als nieuwe kans voor Europa

Op het gebied van AI ziet de Groot ruimte voor een Europese comeback. Het Franse Mistral bouwde met Le Chat een alternatief voor ChatGPT, gesteund door investeringen van ASML. In samenwerking met het Franse persbureau AFP wil Le Chat een AI chatbot zijn die leunt op betrouwbare bronnen en die de Europese privacywetgeving respecteert. 

Slim specialiseren is volgens de Groot de beste strategie. "Met goed gecureerde data kunnen we algoritmes bouwen die passen bij onze economie, onze waarden en onze publieke sector. Daarmee maak je jezelf onmisbaar." Het is dus nog niet te laat voor Europa om een belangrijke speler te worden in de AI-race. Maar daarvoor zijn grotere investeringen nodig.