Dit zijn de denkers achter Trump

Volgens De Graaf streven de mensen rondom Trump naar een geo-ideologische politiek. "Het gaat niet meer primair om machtsverhoudingen en handelsstromen. Dat zijn instrumenten voor een fundamentele verandering van het mensbeeld en de samenleving."

Katholieke reactionairen

Als eerste wijzen de historicus en de theoloog op vicepresident J.D. Vance en de katholieke reactionairen die aan hem verwant zijn. "Het gaat bijvoorbeeld om Patrick Deneen", vertelt Paas. "Die zet zich enorm af tegen de liberale elite, die het 'normale volk' zou wegzetten als dom en lui."

De Graaf ziet dat deze denkers scherp de problemen kunnen aanwijzen, maar tegelijkertijd falen in oplossingen: "Ze zijn heel goed in de analyse, maar het medicijn dat ze toedienen is er niet of maakt de boel juist erger."

Racistische ondertoon

Een andere religieus-gedreven ideologische stroming achter de Trump-regering, zijn christelijke nationalisten. Zo heeft de denker Douglas Wilson veel invloed op Pete Hegseth, de Amerikaanse minister van Defensie. "Voor hen moet de christelijke natie bewaard blijven", stelt Paas. "Enerzijds is het een romantische hang naar traditionele gemeenschappen. Anderzijds gaat het ze erg om wantrouwen rondom thema’s als abortus, woke-ideologie en immigratie."

Volgens De Graaf zit er een diepe racistische ondertoon in het denken van deze denkers: "De gemene deler is dat de Verenigde Staten door en voor witte Amerikanen zijn gemaakt.” Ze staan een duidelijk hiërarchische samenleving voor, reageert Paas: “Er is een hang naar een samenleving waar iedereen zijn plaats kent, ook de zwarte mens. En de witte mensen staan daar niet onderaan."

AI op de troon

Als meest onheilspellende ideologie wijzen De Graaf en Paas naar een denkstroming uit de big-techwereld. "Ze noemen het zelf de dark enlightment, een duistere verlichting", stelt De Graaf. Het gaat om denkers als Peter Thiel en Curtis Yarvin: "Ze willen de democratie afschaffen en noodtoestand uitroepen. Zo kan er op de troon een CEO komen die de samenleving hervormt naar het beeld van de beste AI-minds."

Volgens De Graaf moeten we de denkbeelden van deze machtige denkers echt serieus nemen: "We moeten het niet wegwuiven of zeggen dat het wel meevalt. Het is alleen maar vernielzucht." Toch kunnen we ervan uitgaan dat het ze uiteindelijk niet gaat lukken, vult Paas aan: "Ze kunnen veel kapotmaken en er zitten ook sentimenten in waar je echt sympathie voor kunt hebben. Maar het is een coalitie die een hekel heeft aan hetzelfde, maar niets samen kan bouwen."