Links heeft het lastig om een goed verhaal te bieden in deze tijd, ziet Roxane van Iperen

We leven in een grote, grenzeloze economische realiteit, vertelt Van Iperen in de podcast. Alle grenzen hebben we afgebroken voor informatie, kapitaal en goederen. Dat wijst ze aan als oorzaak voor veel onvrede waar de samenleving mee kampt. Dit rekent ze vooral radicaal-rechtse stromingen aan, die er veel belang bij hebben om de grenzeloze, globale wereld intact te laten.

"Er is een monsterverbond ontstaan tussen de mensen met mondiale belangen en nationalistische politici", zegt Van Iperen. "Kijk maar naar Big Tech: ze schaarden zich vanwege hun belangen gelijk achter Trump."

Maar in de praktijk hebben we het vaak over zondebokken en symptomen: "Terwijl je ziet dat we nu grotendeels worden gestuurd door een internationale bestuurslaag. De politiek is gedreven door belangen die bijna niet meer terug te draaien zijn, namelijk het vuur van het consumentisme. Dat heeft er alle belang bij dat de grenzeloosheid op economisch en cultureel vlak in stand te blijft."

Als gevolg van die grenzeloze economische realiteit is ook een zingevingscrisis ontstaan, constateert de schrijfster. “Het wordt te groot en te ver van ons bed om te bevatten: wie zijn we nog?"

Rechts biedt beter verhaal

De samenleving is in de afgelopen decennia flink geïndividualiseerd en zaken als cultuur, traditie en religie zijn naar de achtergrond verdreven. Volgens Van Iperen lukt het de linkse kant van het politieke spectrum minder om daar een goed verhaal bij te hebben: "Er is een zwart gat. Er is vooral geen enkele visie op wat daarna komt."

Zo wordt er op rechts veel ingezet op gemeenschapszin. "Rechts kan zeggen: links heeft alle gemeenschappen afgebouwd, dus we gaan terug naar minder individualisering", zegt Van Iperen. "Terug naar waar je thuishoort, waar van je vandaan komt en waar je weet wat er van je verwacht wordt. En waar mensen je steunen als het slecht met je gaat. Daarin zit een stevig appèl."

Werkende vrouwen

Op de links-progressieve kant van het spectrum is het lastiger om daar een goed verhaal bij te hebben: "Zeker na de financiële crisis is daar een kans blijven liggen." Als voorbeeld neemt ze de situatie van werkende vrouwen. "Neem bijvoorbeeld de vrouwenstrijd, zoals ik het vandaag gewoon weer durf te noemen. Mij is voorgehouden dat mijn generatie vrouwen alles kan, als je maar wil. In de realiteit is het voor mij en veel vrouwen: werken alsof je geen kinderen hebt en zorgen alsof je geen werk hebt. Het is gewoon een kaars die aan twee kanten opbrandt."

Als gevolg van emancipatie werken vrouwen meer, maar er is geen werkbare infrastructuur voor bedacht om het te combineren met de zorg thuis, zegt Van Iperen. "In mijn situatie als werkende moeder weet ik niet waar het eindigt, wel waar ik vandaan kom. Dat kan voor veel vrouwen een rustgevend beeld zijn."

Daar heeft ze begrip voor: "Dat je denkt: oké, nu brand ik op aan twee kanten. Vroeger werd van me verwacht dat ik binnen een bepaald kader functioneerde, maar was er wel een heleboel rust en kon voor de kinderen worden gezorgd."

Andere startpositie

Overigens is de startpositie van een progressief iemand veel ingewikkelder dan die van een conservatief iemand, zegt Van Iperen: "Als je conservatief bent, wil je graag iets behouden. Je kent het en wil de goede elementen behouden. Voor een progressief iemand is dat moeilijker: er is iets waar ik naartoe wil. We zijn er nog niet geweest, ik denk dat het daar beter gaat zijn. Maar hoe het daar gaat zijn? Dat vind ik spannend, ik weet het niet."