'Afgelopen jaar was een test van hoeveel overheidsingrepen wij accepteren'

Dat heeft Wynia verbaasd. "Niemand kon twaalf maanden geleden bedenken dat het deze kant op zou gaan. Het idee dat de overheid vat krijgt op het leven van mensen, dat bestond in zekere mate al. Maar er is nu een nieuwe component bijgekomen. Die combinatie is buitengewoon zorgwekkend."

De situatie van het afgelopen jaar deed Wynia denken aan de roman 1984 van George Orwell. "Het was een draconisch beeld van burgers die als machines werden gebruikt in een dystopische wereld. We dachten in 1984 dat het nooit nog zou gebeuren, die wereld van Stalin en Hitler. We hebben nu minder democratie gekregen, en ook nog meer overheidsbemoeienis en overheidsdwang."

'Overheden gaan buitengewoon ver'

Die beweging is niet alleen zichtbaar in Nederland, maar ook in de rest van de wereld. "China is groter aan het worden, dictaturen zijn sterker aan het worden, democratieën zijn aan het verzwakken. We hebben de afgelopen twaalf maanden gezien dat overheden buitengewoon ver kunnen gaan. Ze zijn bereid om ver te gaan, en burgers zijn bereid vrij veel te accepteren."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.