Met seksuele schandalen gaat het CDA het niet redden

Er zijn mensen die hun hele leven op zoek zijn naar de waarheid. Zij zullen 'de waarheid' nooit vinden maar ze blijven altijd bereid om de wereld vanuit zoveel mogelijk invalshoeken te beschouwen. Het zijn letterlijk waarheidlievende mensen. Wetenschappers, leraren, journalisten, mensen in de zorg, ambtenaren etc., bevinden zich, als zij zich tenminste netjes gedragen, in deze categorie.

Er zijn ook mensen die minstens zo geïnteresseerd zijn in overtuigen dan in de waarheid. Overtuigen is namelijk iets anders dan het zoeken naar de waarheid. Als je mensen wil overtuigen is veel geoorloofd. Soms moet je immers een beetje economisch met de waarheid omgaan om zoveel mogelijk mensen te kunnen overtuigen. Deze mensen zijn vaak net zo geïnteresseerd in de vorm als in de inhoud. Politici vallen in deze categorie. Sommigen onder hen zwelgen zelfs in het spel en hebben beduidend minder belangstelling voor de knikkers.

Tijdens verkiezingen neemt het spelelement in de politiek dramatisch toe. Net als bij oorlogen is het eerste wat sneuvelt de waarheid. Een verkiezingscampagne is er immers op gericht om de eigen partij in de vaart der volkeren omhoog te stoten en de andere partijen ongunstig voor te stellen. Vaak gaat er tijdens zo’n campagne een hoop mis en blijft het gehoopte electorale succes uit. Het is ook geen sinecure. Hoe krijg je kiezers zo ver dat ze op je partij gaan stemmen?

Tweestrijd tussen VVD en CDA

Neem nu het CDA. De spindoctors hopen vurig dat de verkiezingen een tweestrijd gaat worden tussen de VVD en het CDA. Het verleden leert immers dat het voor beide partijen profijtelijk is als hun schermutselingen breed worden uitgemeten in de media. Het gebeurde bijvoorbeeld in 2012 met de VVD en PvdA. Beide partijen kregen door het uitvergroten van de verschillen veel stemmen wat hen er overigens niet van weerhield om daarna vrolijk samen te gaan regeren.

Hoe kan het CDA de tweestrijd bevorderen? Dat is geen eenvoudige opgave. Het CDA wil na Buma naar het midden. Het CDA voelt immers aan dat de tijdgeest afscheid genomen heeft van ongeremd marktdenken en meer mensen dan ooit vinden dat de staat marktkrachten moet temmen.

De ellende is dat de vermaledijde VVD onder Dijkhoff ook al naar het midden is getrokken. De VVD is er tegenwoordig voor het MKB en de arme multinationals moeten tegenwoordig maar voor zichzelf zorgen. Na al het gelazer met Unilever met de dividend belasting neemt Rutte de telefoon niet meer op als een CEO contact zoekt. Deze ontwikkeling is ongunstig voor het CDA. Als het CDA en VVD immers dezelfde genuanceerde verhalen gaan houden over de verhouding markt en staat wordt een tweestrijd wel heel lastig.

Medeverantwoordelijk

Voorts worstelt het CDA ook nog eens met het probleem dat zij zelf onderdeel uitmaakte van Rutte III en dus medeverantwoordelijk is voor alles wat is misgegaan. Minister Hoekstra moet van de spindoctor steeds weer de woorden 'de erfenis van 10 jaar VVD' in de mond nemen, maar meer dan de helft van die jaren zat het CDA ook in die regering.

Bovendien, als Hoekstra echt vindt dat de middenklasse tekort is gedaan waarom heeft hij daar dan de afgelopen vier jaar niets aan gedaan? Waarom heeft het CDA besloten het gewraakte leenstelsel intact te laten in het laatste regeerakkoord? Daar komt nog bij dat de problemen met de pensioenen niets met de VVD te maken hebben maar met de lage rente die mede het gevolg is van de politiek van de ECB. Met deze losse flodders gaat het CDA het niet redden.

Daar komt nog bij dat Hoekstra nou niet de meest geloofwaardige man is om afscheid te nemen van het marktdenken. Het is alsof een alcoholist wijst op de gevaren van overmatig alcoholgebruik. In zijn tijd bij McKinsey predikte Hoekstra immers de tucht van de markt. Het probleem voor het CDA is dat Hoekstra en Rutte te veel op elkaar lijken. Het zijn doeners en geen denkers. Als Hoekstra zegt dat het Rutte ontbreekt aan visie benadrukt hij eveneens de eigen ideologische leegheid.

Omtzigt

Het CDA heeft nog meer problemen. Pieter Omtzigt kan zijn blootlegging van de rechtstatelijke dwalingen tijdens de toeslagenaffaire niet goed verzilveren omdat Hoekstra ook onderdeel uitmaakte van het missionaire kabinet zat. Pieter Omtzigt kennende zal hij dit ongetwijfeld toch blijven doen maar daar zit Hoekstra niet op te wachten. Wat moet de partij straks doen als Omtzigt meer stemmen krijgt dan Hoekstra? De discussie lopen hoog op bij het CDA. Dit soort zaken liepen in het verleden immers zelden goed af. Weet u nog Rutte en Verdonk in 2006?

De christendemocraten liggen ook wakker van de sluwheid van Rutte. Hij is er een meester in om verantwoordelijkheden elders te leggen en heeft virtuoos Hugo de Jonge de ellende van de coronacrisis in de schoenen geschoven. Het is om gek van te worden. Rutte hengelt virtueel nog steeds de premierbonus naar binnen terwijl het CDA met Hoekstra slechts twee zetels heeft gewonnen.

Het CDA vreest dat nogal wat Nederlanders tijdens een crisis liever Rutte aan het stuur willen hebben dan Hoekstra die zich als premier nog helemaal moet bewijzen. Uit peilingen blijkt dat de Rutte doctrine, het wapen waarmee het CDA de VVD hoopte te verslaan, de meeste Nederlanders minder kan schelen omdat een geloofwaardig alternatief voor Rutte eenvoudigweg ontbreekt.

Het CDA heeft ook nog eens het probleem dat CDA-minister Grapperhaus zelf de coronaregels aan zijn laars lapte. Kiezers houden daar niet van. Als het Grapperhaus niet was gelukt om de rellen te bedwingen was de ellende helemaal niet te overzien.

Andere partijen

Kunnen andere partijen Rutte nog ernstig beschadigen? Bij de PvdA is Asscher dan wel weg, maar zijn vervanger Ploumen blijft natuurlijk het probleem houden dat Asscher in hoge mate medeverantwoordelijk is voor de toeslagenaffaire. Links staat er trouwens in zijn geheel beroerd voor. PvdA, GroenLinks en SP hebben samen in de peilingen slechts dertigtal zetels. Het blijft fascinerend hoe slecht links het doet terwijl de tijdgeest linkser is geworden. Dit kan alleen maar verklaard worden door de crisis, waarin mensen liefst kiezen voor ervaring dan voor avontuur, en misschien ook door de kwaliteit van de leiders op links.

Partijen rechts van de VVD nemen eveneens Rutte onder vuur. Thierry Baudet heeft met al zijn wappie-geleuter nog maar 4 zetels over in de peilingen. Het grootste probleem van Forum is Baudet zelf die steeds weer in zijn eigen voet schiet. De PVV is veel groter en Wilders professioneler maar speelt hoog spel. Wilders keert zich tegen de avondklok maar wil tegelijkertijd het leger op mensen afsturen die zijn standpunt delen. Hij zoekt kennelijk zijn kracht niet in consistentie en dat kost hem nu al twee zetels.

Onmogelijke opgave

Terug naar het CDA. De partij weet dat zij voor een schier onmogelijke opgave staat. Hoekstra had deze ellende al veel eerder zien aankomen. Hij had niet voor niets gezegd dat hij niet mee wilde doen aan een strijd om het lijsttrekkerschap van het CDA. De enige reden dat Hoekstra nu wel partijleider is geworden is dat de partij hem na de implosie van Hugo de Jong het mes op de keel heeft gezet. Het CDA heeft de moed echter nog niet opgegeven.

De partij zoekt naar een strategie om Rutte te beschadigen. Zo schijnen de spindoctors van het CDA zich onlangs te hebben verdiept in de adviezen die Quintus Tullius Cicero 64 voor Christus gaf aan zijn broer Marcus Tullius Cicero om de verkiezingen voor het hoogste ambt (consul) te winnen. Zijn adviezen publiceerde Quintus in een boek met de pakkende titel 'Hoe je verkiezingen wint'. Ik hoorde echter uit een betrouwbare bron dat dit boek het humeur van het CDA niet heeft verbeterd.

Mijn nieuwsgierigheid was gewekt. Ik heb die adviezen van Quintus ook eens bestudeerd. Al snel kon ik mij de stemmingswisselingen in het CDA goed voorstellen.

Quintus en Cicero

Quintus adviseerde Cicero om overal te verschijnen met een schare bewonderaars. Nothing sells like success! Hoe kan die arme Hoekstra echter in coronatijd met bewonderaars pronken? De arme man is gedwongen om zijn toespraken te houden in koude lege zaaltjes. Ik weet niet of u ooit een toespraak hebt gehouden voor een lege zaal maar ik kan u verzekeren dat is net zoiets als een gedicht voordragen op de maan.

Het CDA dacht er iets op gevonden te hebben. Hoekstra moest zijn speech uitspreken voor een imposante reeks monitoren met de gezichten van de CDA-kandidaten voor de Tweede Kamer. Gedwee luisterde zij naar zijn speech luisterden en af en toe kregen zij een signaal dat er geklapt moest worden. Het CDA had Hoekstra digitaal een reeks bewonderaars bezorgd! Het was een kolderiek gebeuren waar Quintus niet erg gelukkig mee zou zijn geweest maar ja wat moet het CDA anders in corona tijd?

Ik las in het boek van Quintus nog een ander advies dat het CDA vermoedelijk snel naast zich neer heeft gelegd. Quintus adviseerde namelijk aan Cicero om de kiezers constant te herinneren aan de seksuele schandalen van zijn opponenten. Ja het stond er echt: 'seksuele schandalen van opponenten'. Op dat moment moet zich een depressie van de CDA spindoctors meester hebben gemaakt. 'Rutte en seksuele schandalen', wie gaat dat geloven?

Er gebeuren bij verkiezingen gekke dingen. Het CDA heeft dus nog steeds kansen. Diederik Samsom won bijvoorbeeld in 2012 veel zetels voor de PvdA door niets te beloven. Als zoiets kan dan zou het CDA toch in staat moeten zijn om een list te bedenken. Met seksuele schandalen gaan ze het echter niet redden.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.