Nicotine tast hersenen aan - ook bij lichte rokers
- Nieuws
- Nicotine tast hersenen aan - ook bij lichte rokers
Longontstekingen, astma-aanvallen, hart- en vaatziekten en een verhoogd risico op kanker: al jarenlang slaan artsen alarm over de lichamelijke gevolgen van roken. Maar wist je dat niet alleen je lichaam, maar ook je brein flink te lijden heeft onder een sigaret? En dat komt vooral door de nicotine. "Ik denk dat nicotine als verslavende stof met impact op de hersenen onderbelicht is gebleven", zegt Henrico Stam in De Nieuws BV.
Video niet beschikbaar
Nicotine, zowel in sigaretten als in vapes, verstoort de werking van je hersenen. Dat heeft alles te maken met dopamine: een stofje dat vrijkomt in je brein wanneer je nicotine binnenkrijgt. Klinkt misschien positief – dopamine staat immers bekend als het 'gelukshormoon' – maar volgens Stam is het allesbehalve onschuldig. "Dopamine heeft op 2 manieren invloed. Allereerst het beloningssysteem en ten tweede het controlesysteem, het foutverwerkingssysteem in het brein", legt Stam uit. Hij is promovendus aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en onderzocht de invloed van nicotine op het brein.
En daar wringt het. "Het foutverwerkingsmechanisme in het brein gaat achteruit", zegt Stam. "Als gevolg daarvan kunnen mensen hun gedrag minder goed reguleren, minder goed leren van fouten en blijven ze hoogstwaarschijnlijk ook in hun verslaving hangen." Simpel gezegd: het brein van een roker registreert fouten minder scherp dan dat van een niet-roker.
Verslaving
En deze consequenties zijn niet alleen realiteit bij jarenlange kettingrokers. De effecten treden al op bij zogenaamde 'lichte rokers'. In het onderzoek zijn dat mensen die dagelijks roken, maar minder dan 10 sigaretten per dag. "Dat blijkt voldoende te zijn om effecten te zien die vergelijkbaar zijn met wat je ziet bij klinisch verslaafde cocaïnepatiënten", aldus Stam. De impact is misschien minder heftig, maar de werking op het brein is in wezen dezelfde.
En wie eenmaal rookt, heeft sneller de stap gezet naar andere middelen. Enerzijds door de zogenoemde 'gateway-hypothese': de drempel naar bijvoorbeeld drugsgebruik ligt lager voor wie al rookt. "Mensen die sigaretten roken hebben vijf tot tien keer meer kans om ook onder verslavingsgedrag te gaan vallen, zoals bijvoorbeeld cannabis- of cocaïneverslaving. Dat weten we. Dus die samenhang is er."
Daar komt nog iets bij: doordat het brein minder goed fouten registreert, is het nóg moeilijker om je verslavingsgedrag te doorbreken. Stam vindt het dan ook onbegrijpelijk dat de invloed van nicotine op het brein zo weinig aandacht krijgt – zeker gezien de populariteit van vapes onder jongeren.
Vapes
Een vape bevat soms net zoveel nicotine als een heel pakje sigaretten. "De onschuld die de vape uitstraalt is onterecht", benadrukt Stam. En dat is extra zorgelijk, omdat het vaak jongeren zijn die vapen – terwijl hun hersenen nog volop in ontwikkeling zijn. Daarnaast, benadrukt Stam: "Nicotine is in termen van verslavende werking vergelijkbaar met stoffen als heroïne." En mét de schadelijke werking op je hersenen in je achterhoofd zijn die vapes onder jongeren een nog slechtere zaak dan al werd gedacht.
Gerelateerd
