Den Haag protesteert niet tegen vloedgolf van illegale vapes uit China
- Nieuws
- Den Haag protesteert niet tegen vloedgolf van illegale vapes uit China
Ondanks grootschalige export van illegale vapes vanuit China, heeft het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Chinese collega’s daar nog nooit op aangesproken. Ook tijdens het bezoek van Minister Veldkamp aan China eind mei dit jaar stond het niet op de agenda. Dat blijkt uit onderzoek van Argos en The Investigative Desk.
Vooral onder jongeren zijn de illegale vapes met smaakjes en te veel nicotine populair. Veel van hen raken verslaafd. Vorig jaar belandden 14 jongeren na het vapen in het ziekenhuis.
Grijze markt
Chinese vapeproducenten negeren het smaakjesverbod voor vapes bij de export van hun producten naar Nederland. In China zelf zijn vapes met smaakjes al sinds 2022 verboden, twee jaar eerder dan in Nederland. Sindsdien richten de producenten zich volop op de Westerse markt. China produceert 80 procent van alle vapes ter wereld en heeft daarmee bijna een monopoliepositie.
Een Chinese handelaar in illegale vapes bevestigt in gesprek met Argos en The Investigative Desk op de hoogte te zijn van het verbod. Ze erkent dat hun leveranties voor de ‘grijze markt’ zijn, waarmee ze doelen op de illegale handel.
De handelaar bood ons bovendien een leveringsgarantie: als het pakket toch zou worden onderschept door de douane, stuurt de handelaar gratis een nieuw pakket. Dat is onderdeel van hun 'after-sales beleid'.
Uit het onderzoek blijkt dat het kinderlijk eenvoudig is om online grote hoeveelheden vapes direct uit China te bestellen. De vapes worden vervolgens via de post bezorgd, soms onder valse etiketten en soms verstopt in andere objecten zoals zaklampen of IKEA-bankstellen.
Illegaal in China
De export van illegale vapes is niet alleen volgens de Nederlandse wet verboden. In China bestaat een richtlijn voor vapeproducenten die voorschrijft dat geëxporteerde vapes moeten voldoen aan de regels van het land van bestemming. Als het betreffende land geen wetgeving heeft, dienen producenten de Chinese regels te volgen en daar zijn de vapes met smaakjes dus ook illegaal.
Volgens verschillende experts is China van de situatie op de hoogte, maar zal het pas beginnen met handhaven als het onder grote druk komt te staan vanuit het buitenland.
Rechtszaak
Ook blijkt uit het onderzoek dat Chinese bedrijven bereid zijn om zich direct met Nederlandse wetgeving te bemoeien. Zo betaalde de Chinese vape-reus Voopoo mee aan het opzetten van een rechtszaak tegen het smaakjesverbod in Nederland. Dat blijkt uit gesprekken met een Nederlandse vapegroothandel en de Esigbond, de lobbyvereniging voor vapebedrijven in Nederland.
Dit onderzoek kwam tot stand via een samenwerking tussen Argos, The Investigative Desk en Submarine en met steun van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten (FBJP).
Meer journalistiek speurwerk?
Argos is het onderzoeksjournalistieke programma van de HUMAN en VPRO. Je hoort Argos om de week op zaterdag van 14.00 tot 15.00 uur op NPO Radio 1. Terugluisteren kan via NPO Luister, je favoriete podcastapp, of via de website van Argos. Volg Argos ook via Instagram, Facebook, Bluesky en LinkedIn.
