Geschiedenis
VPRO

Moet God nog achter de voordeur blijven?

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Moet God nog achter de voordeur blijven?

Vroeger hadden de christelijke partijen een enorme invloed in de politiek. In zijn column voor OVT herinnert John Jansen van Galen zich die tijd, en is blij dat God tegenwoordig achter de voordeur moet blijven. Maar blijft dat ook zo?

Video niet beschikbaar

God op de wip

Herinnert u zich Klaas Beuker? Ik kwam hem weer tegen in Kind van Maria en Mao –lees dat boek!– waarin onze voormalige redacteur Jos Palm in geestelijke zin zijn jeugd beschrijft. Jos’ ouders, diep geschokt door de nieuwerwetse fratsen van hun geliefde roomse kerk, wendden zich voor hun kerkgang in de jaren zeventig tot de ouderwets-vrome pater Kotte in Utrecht en voor hun politieke heil tot de uiterst behoudende RKPN, de Rooms Katholieke Partij Nederland, van Klaas Beuker.

Ik was verslaggever van de Haagse Post. In 1972 zag het ernaar uit dat rechts noch links bij de verkiezingen een meerderheid zou halen en misschien moest een nieuwe coalitie het dan hebben van de orthodox-christelijke splinters, die de doorslag konden geven: wie weet een sleutelpositie. Het was ons een gruwel dat de zwarte kousen zoveel in de melk te brokken konden krijgen. Wat voerden die vrome rechtzinnigen in hun schild? Welke prijs zouden ze bedingen voor eventuele steun aan een kabinet? Met wijlen collega Arend Jan Heerma van Voss ging ik op onderzoek uit voor een artikel onder de oneerbiedige slogan: God op de wip.

Satansoog

In Amersfoort werden we ontvangen door Pieter Jongeling van het Gereformeerd Politiek Verbond, oud-verzetsstrijder, kinderboekenschrijver en onder het harnas van zijn onverzettelijk geloof een beminnelijk man. Vervolgens reisden we naar Gouda, waar we aanschelden bij dominee Abma van de Staatkundig Gereformeerde Partij die open deed in, zoals het behoorde, driedelig zwart. Beliefden wij koffie? En terwijl hij zich daarvoor naar de keuken begaf dook mijn collega gauw op de knieën om de deurtjes van het dressoir te openen teneinde te zien, zoals hij zei, waar de partijleider het Satansoog verborgen had. Hij ging er voetstoots van uit dat de dominee het in zijn kring verboden televisietoestel wel bezàt maar heimelijk verborgen had. Maar lauw loene. Wel jammer.

En nou d’r uit!

Toen op naar Klaas Beuker, leraar maatschappijleraar te Hoorn. We werden er getrakteerd op een tirade tegen seksuele losbandigheid en een pleidooi voor seksuele onthouding, waarop mijn collega vroeg: "Wat zegt u dan als leerlingen u vragen stellen over masturbatie?" De man verstrakte, liep rood aan, wees naar de deur en riep: "En nou d’r uit!" Beteuterd stonden we even later op straat, maar in het besef dat we een verhaal hadden waar lezers van de Haagse Post van zouden smullen.

'Hipsters kunnen ook mediteren'

Met die verkiezingen liep het anders af dan wij veronderstelden. Inderdaad verwierf links noch rechts een meerderheid, maar God kwam niet op de wip te zitten. Het werd een formatie die we toen nog langdurig vonden, met 'inbraken' en 'overlopers', en daarna kregen we het kabinet-Den Uyl.

De RKPN bestaat niet meer, het Gereformeerd Politiek Verbond ging op in de Christen-Unie, alleen de SGP is nog alive and kicking, al zijn de scherpste kantjes eraf. Maar ook het gevoel dat het christendom zoveel mogelijk geweerd moet worden uit het publieke domein, dat God niet op de wip, maar achter de voordeur hoort te verblijven, is danig getaand.

Dezer dagen is er zelfs sprake van dat er op openbare scholen gebedsruimten moeten komen voor moslims en notabene de voorzitter van de Vereniging voor Openbaar Onderwijs juicht dat toe, waar hij snel bij zegt dat ook 'hipsters' daar kunnen 'mediteren'.

Veel oude religieuze scheidslijnen verdwenen maar sommige zag ik graag terugkomen.

Niets missen van OVT?

Hou dan de website van OVT in de gaten, abonneer je op de podcast, of volg het programma via Facebook en Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie