Op zoek naar een echte verandering? Lees dan dit artikel

Herkaderen is bij Benammar (1966) het toverwoord. Benammar houdt zich al jaren met denktechnieken bezig: hij heeft er boeken over geschreven, houdt lezingen en geeft les. Zijn theorie over verandering is gebaseerd op wat Thomas Kuhn de paradigmaverschuiving noemt. Bij Kuhn, wetenschapsfilosoof, ging het om de wetenschap: die zou door grote sprongen evolueren, niet stapsgewijs. Volgens Benammar is dit principe ook toe te passen op ons dagelijks leven. Het vraagt alleen wel wat discipline.

Wat is je probleem?

Je begint, doceert Benammar aan de telefoon, door een bepaald probleem te formuleren. Dat kan een persoonlijk probleem zijn, maar al snel zal je zien dat dit probleem verbonden is met grotere structuren.

Een voorbeeld: Steeds meer mensen werken als freelancer. Benammar zelf ook. Een tijd lang werd hij meewarig aangekeken door zijn vrienden uit de financiële sector: ‘Je kunt blijkbaar geen vaste baan krijgen, wat zielig voor je,’ waren de reacties. Voor veel mensen is het probleem dan ook: “Ik heb last van een cultuur die niet is ingericht op freelancers.” Uit deze stelling destilleer je vervolgens een behoorlijk aantal aannames, gaat Benammar verder. Bijvoorbeeld: 1. Freelancers worden niet serieus genomen. 2. Freelancers worden slecht betaald.

Gooi je frame om

Tijd voor het echte werk, dat is het omdraaien. Denk hier niet te veel bij na, waarschuwt Benammar. Ga op zoek naar - ook al voelt het belachelijk en tegennatuurlijk- het tegenovergestelde. In dit geval kom je uit op: 1. Freelancers worden bewonderd en benijd. 2. Freelancers worden uitstekend betaald. Als dit zo zou zijn, is de conclusie dat juist freelancers het echt goed voor elkaar hebben, sluit Benammar af.

De omdraaiing kan werken op je lachspieren, dat is helemaal niet erg. Het hoeft ook niet perse waar te zijn. “Zodra je het opschrijft ben je al buiten je kader. En zo’n oefening laat heel mooi zien in welk denkkader jij vastzit.” Het laat de aanname zien waar je zelf in bent gaan geloven: “Je bent een langspeelplaat geworden, die vastzit in een groef. Je bent er zelf van overtuigd geraakt dat de wereld op een bepaalde manier in elkaar zit.”

En dit wereldbeeld klopt vaak niet. Een aantal van Benammar’s vrienden uit de financiële sector zit nu zonder werk, zij zullen waarschijnlijk nooit meer in die sector werken. “Nu benijden ze mijn situatie met veel verschillende opdrachtgevers, die veel minder kwetsbaar is,” aldus Benammar.

Van matig betaald naar uitstekend betaald

Het beseffen is een ding, maar echte verandering kost tijd, geeft de filosoof toe. Voor Benammar was het een proces van jaren: “Op een gegeven moment heb ik mijn tarieven verdubbeld. Dat werkte best goed, maar dat was een shift van slecht betaald naar matig betaald. Dus heb ik de tarieven nog een keer verdubbeld, naar goed betaald, en ik ben nu bezig met de volgende verdubbeling naar uitstekend betaald: ik krijg voor sommige opdrachten acht keer meer dan twee jaar geleden.”

Hij pauzeert even. “Het is geen magisch proces, je moet natuurlijk ook uitstekend werk leveren, maar als je anders naar de wereld kijkt, verandert die wereld echt.”

Nieuwsgierig naar de ideëen van Benammar? Vannacht tussen 00.00 en 02.00 uur is hij te gast bij Brainwash Zomerradio.