Cultuur & Media
VPRO

80% van de Nederlanders ervaart trauma: 'Dader en slachtoffer niet buitensluiten'

foto: Iva Bicanic
  1. Nieuwschevron right
  2. 80% van de Nederlanders ervaart trauma: 'Dader en slachtoffer niet buitensluiten'

Vier handbalsters keren voor het eerst in 33 jaar terug naar hun thuisland, voormalig Joegoslavië. Ze dachten even naar Nederland te gaan voor een wedstrijd, maar konden daar uiteindelijk niet meer weg. De oorlog brak uit en zij zijn niet meer teruggekeerd naar hun thuisland, tot nu. In de nieuwe documentaireserie De bus naar Mostar reist psycholoog Iva Bicanic samen met de vier vrouwen terug naar Mostar. Een emotionele reis naar heling en herinnering. "Het is van belang om meer in verbinding te staan met elkaar om trauma te kunnen verwerken," vertelt Iva Bicanic in Nooit Meer Slapen.

Iva Bicanic (psycholoog) - Nooit meer slapen

Elkaar ondersteunen

Iva Bicanic werkt al jaren in de psychologie als onder andere EMDR-therapeut en specialist voor behandeling van slachtoffers van seksueel geweld, voornamelijk kinderen en jongvolwassenen. Bicanic gelooft in de kracht van verbinding, het kunnen terugvallen op anderen en samen groeien: "Samen kunnen helen en die herinneringen ophalen uit pijnlijke tijden kan ontzettend positief werken. Het werkt als een buffer, je valt niet om." Bicanic geeft deze gedachte niet alleen door naar de vier oud-handbalsters of haar eigen cliënten, maar omarmt de filosofie zelf ook: "Mijn ouders komen ook uit voormalig Joegoslavië en verbinding is daar heel belangrijk. Dat leerde ik van mijn ouders en heb ik altijd bij me gedragen. Er komt altijd iemand helpen. Daarom voel ik mij zo sterk en hou ik het vol."

Een onveilige thuissituatie

Volhouden. Dat is soms zwaar, volgens Bicanic. Zeker als beginnend psycholoog: "De verhalen die je soms hoort zijn verschrikkelijk. Peuters die seksueel misbruikt worden door hun vader of hun oom, het komt regelmatig voor. Als jonge psycholoog neem je die verhalen mee naar huis, daar is onderzoek naar gedaan." Mensen die nergens heen kunnen, omdat hun thuissituatie onveilig is, is een thema van alle tijden: "Ik zie het zowel terug bij mijn cliënten als in de documentaire. Juist omdat het zo’n actueel en maatschappelijk thema is, vond ik het belangrijk om het verhaal van de vier handbalsters te benutten en verder te delen." Het gedrag dat jonge kinderen vertonen na ze in aanraking zijn gekomen met (seksueel) geweld kan schokkend zijn voor deze jonge psychologen: "Ik wist niet wat er gebeurde en dacht bij mezelf: 'Waarom slaan ze nou? Waarom lopen ze zo raar?' Het is gewoon heel erg wennen."

Een oor voor slachtoffer én dader

80% van de Nederlandse bevolking ervaart trauma. Hier blijven wonden van zichtbaar maar mensen worden ook wijzer en sterker. "Ik denk dat het doel is om een samenleving te creëren waarin de dader én het slachtoffer niet buitengesloten worden", legt Bicanic uit. "Ik zoek een samenleving waarin mensen heel blijven en aangesproken worden maar dat we wel altijd in verbinding zijn en zo blijven groeien."

Luister Nooit Meer Slapen op ieder moment van de dag

Nooit Meer Slapen is hét nachtelijke cultuurprogramma van de VPRO op NPO Radio 1 waarin elke werkdag een uur lang - van middernacht tot 01.00 uur - een inspirerende gast uit de kunst, cultuur of actualiteit wordt geïnterviewd over werk én leven.

Volg Nooit Meer Slapen op Instagram, en luister alle gesprekken, ook overdag, in NPO Luister of uw favoriete podcastapp.

Ster advertentie
Ster advertentie