Kunnen de machten VS en Europa en China naast elkaar bestaan?

{podcast audio="125111" caption="#7 - Lege laptops" }

Het is opvallend hoe onze houding ten opzichte van China veranderd is. Tot een paar decennia geleden was China een gesloten en naar binnen gekeerd systeem, waar we hier in het Westen nauwelijks mee te maken hadden.

Daarna werd het een productieland, waar we goedkoop onze telefoons in elkaar lieten zetten. Maar naarmate de welvaart steeg en de Chinese markt zich opende, werd China steeds aantrekkelijker als potentiële afzetmarkt.

Bedrijfsspionage

Dat bedrijfsspionage in China aan de orde van de dag was, was toen allang bekend. Maar pas toen het besef daagde dat China niet alleen een plek was om geld te verdienen, maar dat het land ook wel eens een serieuze concurrent kon worden, werd het risico op spionage pas echt bestempeld als een probleem.

De Nederlandse sterrenkundige Marc Klein Wolt werkt samen met de Chinese ruimtevaartorganisatie aan een radiotelescoop voor op de achterkant van de maan.

In een nieuwe aflevering van de podcast De Man en de Maan vertelt hij over een opvallende ervaring tijdens een werkbezoek aan China: "Ik dacht: wat gebeurt er nou, de computer deed echt heel raar. Het leek alsof er iemand met een draadloos toetsenbord of muis tegelijkertijd op mijn computer aan het werk was."

'Natuurlijk word je gehackt'

Als Marc merkt dat zijn laptop heel traag is geworden, ontdekt hij iets vreemds: een Windowsbestandje dat zich heeft geopend op zijn computer. Dat is raar, want hij heeft een MacBook, een computer waar normaal helemaal geen Windows op draait. "Hoe kan dat nou? Het is een bestand dat ik niet heb gestart, waar ik niets vanaf weet."

Hij probeert het bestandje weg te halen. "Ik kon het uitzetten, en dan na een tijdje kwam het weer terug. Via de wifi of bluetooth is er dus iemand binnengekomen om iets op mijn computer te zetten."

Mijn vrienden zeiden, 'maar natuurlijk word je gehackt dat weet je toch. Je zit in het ruimtevaartprogramma, je bent een Nederlander en je hebt gevoelige technologie, tuurlijk'."

Slagkracht versus innovatie

China heeft meer slagkracht dan Europa. Maar China mist het geduld om fundamenteel onderzoek te doen. Daarom heeft China een 'copying mindset': technologieontwikkeling door het kopiëren van anderen. Zo verzamelt China het beste wat de wereld te bieden heeft. Hiermee kom je weliswaar vooruit, maar je komt nooit tot échte innovatie. En dat is precies China's zwakke plek.

Is de angst voor China terecht? Zal het land over ons heen walsen en niets meer overlaten van dat wat ons lief is? Of is er ook een ander scenario? Kunnen de verschillende machten naast elkaar bestaan?

De Man en de Maan

Nieuwe afleveringen van De Man en de Maan zijn te beluisteren via de NPO Radio 1 website en app, of in je favoriete podcastapp.