'China wil zijn rol als oorlogsverzoener ontlopen'

Onder meer in Oekraïne en in de VS is China al genoemd om als vredesduif te dienen. Die rol zou Peking met verve kunnen spelen, aangezien de Chinese regering vrienden is met Rusland én Oekraïne. Maar China heeft er geen oren naar om op de voorgrond te treden. Peking ziet de oorlog immers als een Europees conflict, waar ze zelf niet de lasten van wil dragen. “Volgens China heeft het Westen op militair vlak een te grote broek aangetrokken, met dit conflict als gevolg”, zegt Dams.

Rusland als transportkanaal

Zich mengen in conflicten in het buitenland, waar China niet direct bij betrokken is, valt niet onder het beleid van Xi, legt de deskundige uit. "Op het moment dat Xi dit wél zou doen, dan kan China gezichtsverlies lijden. En dat risico wil Peking te allen tijde uitsluiten." Bovendien is Rusland een zeer belangrijke geopolitieke partner van China. Zeker nu China heeft geïnvesteerd in de Nieuwe Zijderoute, met Rusland als transportkanaal, houdt Xi Poetin liever te vriend. En omdat die route ook door Oekraïne loopt, houdt China zich ook gedeisd ten opzichte van Zelensky.

"Peking heeft baat bij zo min mogelijk politieke spanningen, zodat China, met welke partijen er na deze oorlog ook aan de macht zullen zijn in Europa, verder kan en economisch kan groeien", zegt Dams. En dus roept Peking vooral op tot vrede. “China probeert zo lang mogelijk zo vaag mogelijk te blijven, zonder concrete steun uit te spreken en daar verantwoordelijkheden aan te verbinden."

Beleid van uitstellen

Tot nu toe is de internationale druk op de rol van China nog niet zo hoog, zegt Dams. En dus kan Xi zijn beleid van afwachten en uitstellen volhouden. Het is vooral de VS die China opriep te bemiddelen. Volgens Dams zette president Biden Xi eigenlijk voor het blok om kleur te laten bekennen. "Maar of het Westen uiteindelijk écht gebaat is bij China als verzoener in dit conflict in Europa? Dat denk ik niet."