Asielzoekers kunnen in Bosnië geen kant op door gesloten grenzen Europa: 'De situatie is ronduit slecht'

Bosnië is niet echt gewend aan asielzoekersstromen, het land is er daarom ook niet op ingericht. Mensen verblijven in leegstaande gebouwen waar de kogelgaten van de Joegoslavië-oorlog nog in de muren zitten. Daarnaast zitten mensen ook in tentenkampen. De omstandigheden in die tijdelijke opvangcentra zijn heel slecht.

Het tentenkamp in Vucjak, bij de Kroatische grens werd in juni aangewezen als tijdelijke opvang. "Het is een oude vuilstortplaats, waar waarschijnlijk ook allemaal methaangas in de grond zit. En het is vlakbij landmijnen. Geen water, geen elektriciteit", zegt Nijholt uit eigen ervaring. Het kamp is inmiddels gesloten.

Griekenland

Door de Turkije-deal zouden de vluchtelingen nooit in Bosnië moeten kunnen komen. Vluchtelingen die aankomen in Griekenland zouden daar asiel moeten aanvragen. Als ze dat krijgen zouden ze verdeeld worden over Europa. Vluchtelingen die geen asiel krijgen zouden worden teruggestuurd naar Turkije.

Maar dat gebeurt nu niet meer. "Dat is sinds 2 jaar gestopt", zegt Kati Piri, die namens de PvdA in het Europees Parlement zit en de vluchtelingenproblematiek in Bosnië volgt. "En daar is geen ander mechanisme voor in de plaats gekomen", zegt ze.

Vluchtelingen die in Griekenland aankomen proberen toch met op allerlei manieren Europa te bereiken en stranden nu via allerlei wegen in de Balkan, omdat de grens naar de rest van Europa dichtzit. "Ze hebben een nieuwe route naar Bosnië ontdekt. En Bosnië was totaal niet voorbereid om de toestroom van die duizenden vluchtelingen", zegt Nijholt.

Jongeren

"Je ziet hier in Bosnië mensen die vooral door willen naar hun families in Europa. Een derde bestaat uit families met kinderen, maar er zijn ook jongeren van rond de 16 jaar oud die alleen reizen of in kleine groepjes. Die komen hier dus vast te zitten nu en kunnen niet verder", zegt Nijholt.

Hij doet wat hij kan om de situatie voor de vluchtelingen te verbeteren. "We proberen de jongeren en kinderen op een bepaalde manier te beschermen, enten kinderen en baby's in en delen vooral sjaals en dekens uit." Volgens Nijholt probeert Unicef ervoor te zorgen dat de jongeren apart opgevangen worden om ze te beschermen tegen seksueel misbruik en geweld.

'We moeten druk zetten'

Volgens Piri moet er druk worden gezet op de regering van Bosnië om het probleem op te lossen. "De EU heeft in augustus 10 miljoen euro gegeven om voor fatsoenlijke tijdelijke opvang te zorgen. Maar je ziet dat Bosnië een heel zwak bestuur heeft en kampt met veel interne spanningen." Bosnië is zelf een arm land en kan de problematiek niet aan.

Wat voor Nijholt van Unicef voorop staat is betere voorzieningen in de tijdelijke opvangen. "Het geld komt absoluut op de plek terug, maar 10 miljoen is een relatief klein bedrag. Die 10 miljoen euro gaat tot eind maart 2020 door en daarna is het maar weer de vraag of er andere hulpfondsen komen."

Radio EenVandaag

Dit artikel is een bijdrage van Radio EenVandaag, elke werkdag tussen 14 en 16 uur op NPO Radio 1. Meer over de uitzending is te vinden op EenVandaag.nl, Facebook of op Twitter.