Buitenland
VPRO

Van telefooncel naar verhalendoos

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Van telefooncel naar verhalendoos

'Wat herinnert u zich van de Val van de Berlijnse muur?' Die vraag kunnen de bezoekers van een speciale rood-zwart-gouden telefooncel nu beantwoorden in het Duitse Dresden. Zo wordt het hokje een collectief geheugen van de tijd van de Duitse eenwording.

Een vierkante meter geheugen

Het project heet 89undich (89enik) en is een idee van de Katholieke Academie van het bisdom Dresden-Meissen. Het idee van de initiatiefnemers is het vertellen van verhalen over de val van de muur, om zo de eenheid te versterken tussen het Oosten en Westen van Duitsland. In deze omgebouwde telefooncel kunnen mensen zichzelf filmen terwijl ze vertellen over hun herinneringen aan het jaar 1989. Journalist Djuna Kramer legt uit dat in het hokje niet alleen gevraagd word naar herinneringen, maar ook naar hoe de gebeurtenissen van toen de rest van hun leven hebben beïnvloed en hoe ze de toekomst van Duitsland zien.

De cel heeft eerst in Berlijn gestaan. Afgelopen dinsdag, op de dag van de Duitse eenheid (de verjaardag van de hereniging in 1990), werd de telefooncel verplaatst naar het parlement in Saksen. Daarna is het idee dat de cel door het land reist om verhalen te verzamelen, en zo vanuit allerlei perspectieven de geschiedenis te belichten.

Quote

een vrouw zegt over het leven in de DDR: "Als er bananen op school waren, brachten we ze mee naar huis en deelden we ze."

een van de deelnemers van het project 89undich

De verhalen

"Eigenlijk heeft elke Duitser die toen leefde wel een herinnering of een verbinding met het thema," vertelt de journalist. Haar Duitse moeder is destijds naar Berlijn gereden vanuit Nederland, om op de muur in te hakken. "Die brokken hebben we nog ergens liggen." Een vrouw die haar videoboodschap opnam in de telefooncel verteld dat ze zich herinnert dat op de dag na de val van de muur ze naar school ging en dat niemand het erover had. "Wat was ik teleurgesteld!", verteld ze.

Een van de deelnemers van het project 89undich:

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Eenheid

Uit een recente enquête blijkt dat maar de helft van de Oost-Duitsers zichzelf op de eerste plaats ziet als Duitser, vertelt Kramer. De andere helft vindt zichzelf expliciet Oost-Duitser. Ook zegt meer dan veertig procent van de Oost-Duitser zichzelf te zien als tweederangsburger, meldt de journalist. In tegenstelling tot het Oosten zijn de getallen in het Westen heel anders. Daar vinden veel meer mensen zichzelf vooral Duitser. "Dus er is zeker nog wat werk aan de winkel wat betreft die eenheid," zegt de Duitslandkenner.

Bureau Buitenland

Bureau Buitenland: internationaal nieuws, reportages en geopolitiek. Met achtergronden en opmerkelijke verhalen uit het buitenland. Dagelijks te horen tussen 13:30 en 14:00 uur, of terug te luisteren als podcast.

Ster advertentie
Ster advertentie