Ik ben geen vrij mens, volgens Roderick Veelo

Weet u wat er aan de hand is? Ik ben lid van een kerk. En als je lid bent van een kerk of moskee, dan is het gedaan met je persoonlijk vrijheid. Echt, dan word je gedwongen tot onvrijwillige keuzes. Dan wordt de opvoeding die je geeft of ondergaat, bepaald door die kerk.

Mijn kerk bepaalt voor mij hoe ik kijk naar de verhouding tussen mannen en vrouwen. Mijn kerk bepaalt hoe ik mijn kinderen opvoed. De kerk bepaalt hoe ik me kleed, hoe m’n haar zit, of en hoe vaak ik me voortplant en wat ik wel of niet op zondag doe.

Dan zult u zeggen: ‘als dat je niet bevalt, dan kap je toch gewoon met die kerk?’ Nou, nee, dat gaat zomaar niet. Veelo schrijft: "De grote vergissing van artikel 6 is dat de Grondwet er op een naïeve manier vanuit gaat dat iedereen vrijwillig tot een geloofsgemeenschap toetreedt en daar zonder problemen weer vertrekt als het eigen geloof verdwijnt of verandert in een andere overtuiging."

Kortom, ik zit klem.

Beste Roderick, ik heb nieuws voor je. Ik ben lid van een kerk en ben zo vrij als een vogel. Nee, ik heb niet bepaald welke opvoeding ik kreeg. Maar dat geldt voor iedereen, gelovig en ongelovig, behalve voor diegenen die niet zijn opgevoed.

In de loop van mijn opvoeding ben ik steeds meer zelf gaan kiezen. Ik kies bijvoorbeeld zelf hoe ik me kleed en hoe m’n haar zit. De kerk had geen invloed op ons kindertal. En ik beslis zelf wat ik wel en niet doe op zondag.

Natuurlijk hebben de instituten waar gelovigen zich bij aansluiten opvattingen. Maar ik kies ervoor of ik die opvattingen overneem en deel, of niet. En het allerergste wat een kerk vervolgens kan doen, is mij uitsluiten van kerkelijke rituelen. Voor zover ik weet, gebeurt dat nog zelden.

Je hebt vast gelijk dat dat vroeger anders was. Godzijdank is de macht van kerken in Nederland in de afgelopen 50 jaar zo goed als volledig gebroken.

Misschien heb je gelijk dat de moskee vandaag de dag een veel grotere invloed heeft op moskeegangers dan jij en ik fijn vinden. Ik weet daar te weinig van, maar ik zal me daar binnenkort eens in verdiepen. Maar voor nu wil ik je vragen een beetje precies te formuleren.

Voor het overgrote deel van de Nederlandse christenheid geldt dat ze zelf in grote vrijheid keuzes maken over hun leven. Zeker, geïnspireerd door hun geloof of hun heilige boek, de Bijbel. En de grondwettelijke vrijheid van godsdienst biedt ons daartoe de ruimte. Zou je die vrijheid alsjeblieft intact willen laten?

Tijs van den Brink is presentator van Dit is de Dag