5 films over de Holocaust die je gezien moet hebben

1. Shoah (Claude Lanzmann, 1985)

Het duurde even voor er een filmdrama over de kampen op de markt kwam. Naast films zoals Sophie’s Choice verscheen er een negen uur durende documentaire van de Franse filosoof en journalist Claude Lanzmann over de holocaust. De film bestaat voornamelijk uit interviews met zowel slachtoffers als daders en een aantal bezoeken aan drie vernietigingskampen in Polen.

2. Schindler’s List (Steven Spielberg, 1994)

Een voltreffer werd Schindler’s List van Steven Spielberg, in 1994. "In de jaren ’60 waren er plannen om dit waar gebeurde verhaal te verfilmen", zegt De Gier. "Ook Spielberg werd al veel eerder benaderd, maar durfde het aanvankelijk niet aan om het kampleven vast te leggen." Schindler’s List vertelt het verhaal van de Duitse industrieel Oskar Schindler die de oorlog begon als een opportunistisch ondernemer, maar uitgroeide tot een redder van meer dan duizend Joodse levens. "Ik vind het nog steeds dé film over dit thema", aldus de filmkenner.

3. La Vita e bella (Roberto Benigni, 1998)

Schindler’s List kreeg veel navolging. Ook andere grote makers waagden zich aan films over de Jodenvervolging. Zo bracht Roman Polanski The Pianist uit dat zich ook in Polen afspeelt. In dit genre is La Vita e bella van Roberto Benigni een bijzondere productie. Het gaat over een Italiaanse man die met zijn vrouw en zoontje wordt afgevoerd naar een Duits werkkamp. Om de jongen te beschermen, stelt hij de reis en het verblijf in het kamp voor als een spel. "Een uitstekende film, maar velen vonden hem ook ongemakkelijk", aldus De Gier. "La Vita e bella legt de vraag bloot hoe je met sentiment en fantasie mag omgaan rond dit loodzware thema."

4. Night will fall (Andre Singer, 2014)

Direct na de oorlog gaf de Britse overheid opdracht om vast te leggen wat het naziregime in de concentratiekampen had gedaan. Ze schakelde daarvoor bekende filmmakers zoals Alfred Hitchcock in, die er indringende documentaires van maakten. "Je ziet de doden en graatmagere mensen die de gruwelen maar ternauwernood hebben overleefd. Een onweerlegbaar bewijs van de holocaust", zegt De Gier. Veel materiaal bleef echter op de plank liggen. Night will fall bundelt veel van deze beelden en vertelt het verhaal van het maken van deze documentaires.

5. Son of Saul (László Nemes, 2015)

Het Auschwitz-drama Son of Saul voegt aan het genre een beklemmende pagina toe. De film gaat over het Sonderkommando: Joodse gevangenen die werden gedwongen om hun medegevangenen naar de gaskamers te brengen en na afloop de lijken op te ruimen. "Deze film kwam binnen als een mokerslag", vond De Gier. De kijker kan niet ontsnappen aan de chaos en de wanhoop van de vernietiging. Toch probeert hoofdrolspeler Saul Ausländer een weg te vinden om te ontsnappen aan deze hel.

Vanavond om 20.30 uur in Langs de Lijn En Omstreken filmkenner Rick de Gier over het belang en de schoonheid van de Holocaust-films op NPO Radio1.