Binnenland
NOSNTR

Na evaluatie leenstelsel denkt ook D66 aan 'nieuwe studiebeurs'

foto: NOSfoto: NOS
  1. Nieuwschevron right
  2. Na evaluatie leenstelsel denkt ook D66 aan 'nieuwe studiebeurs'

Ook regeringspartij D66 wil nu af van het huidige leenstelsel voor studenten. De partij was jarenlang voorstander van het systeem waarbij iedereen voor zijn studie geld moet lenen. In een reactie op een vandaag gepubliceerde evaluatie zegt D66-Kamerlid Paternotte dat het leenstelsel "flink op de schop" moet. In het rapport staat dat lenen geen drempel is om te studeren, maar dat de meeste studenten na hun studie gemiddeld wel een schuld hebben van zo'n 25.000 euro.

Dahran Çoban van studentenvakbond ISO is blij met de draai van D66. Volgens haar vallen nu vooral studenten uit de middeninkomens uit de boot, zegt ze in Nieuws en Co. "Die mensen hebben nu geen recht op een aanvullende beurs, maar uit onderzoek blijkt dat ouders weinig kunnen bijdragen. (...) We willen een verhoging én verbreding van de aanvullende beurs."

Alternatief

D66 heeft ook een alternatief: alle studenten moeten een vast bedrag van 300 euro per maand krijgen, in plaats van de huidige zorg- en huurtoeslag. Daarnaast moeten studenten met ouders die minder dan 70.000 euro per jaar verdienen in aanmerking komen voor een studiebeurs. De partij heeft uitgerekend dat dat zes op de tien studenten zijn. Zij moeten dan een studiebeurs krijgen van zo'n 700 euro. "Dat is een flinke basis", zegt Paternotte.

Wat stond in de evaluatie?

Het leenstelsel blijkt geen belemmering te zijn voor middelbare scholieren om naar de universiteit of een hogeschool te gaan. Studenten zijn wel meer en vaker gaan lenen; voor de meeste studenten een gemiddeld bedrag van 25.000 euro. Dat zijn de belangrijkste conclusies in het eindrapport over de gevolgen van de invoering van het leenstelsel in 2015.

Het onafhankelijke onderzoeksinstituut ResearchNed schrijft dat het leenstelsel "gemiddeld genomen" doeltreffend en doelmatig is, dat wil zeggen dat het doel van studiefinanciering bereikt wordt. Het kabinet leent en geeft studenten geld om ervoor te zorgen dat er geen "onoverkomelijke financiële belemmeringen" zijn om te studeren. Die zijn er dus niet, stellen de onderzoekers. "Scholieren uit havo en vwo weten de weg naar het hoger onderwijs nog even goed te vinden als voor de invoering van het studievoorschot."

Vervanger

Het leenstelsel is in 2015 door regeringspartijen VVD en PvdA, met steun van D66 en GroenLinks ingevoerd als vervanging van de basisbeurs. Tegenstanders CDA en ChristenUnie hebben in dit kabinet afgesproken dat het systeem blijft, ook omdat er extra geld zou gaan naar de verbetering van de kwaliteit van het hoger onderwijs.

Vorig jaar keerden voorstanders GroenLinks en de PvdA zich tegen het leenstelsel, vanwege de toenemende stress bij studenten vanwege hun hoogoplopende studieschuld en het gebrek aan tijd om andere dingen naast hun studie te doen.

D66 bleef lange tijd hameren op de voordelige aflossingsvoorwaarden en op het extra geld dat gestoken werd in minder volle collegezalen en meer docenten. Maar nu erkent ook D66 dat studenten "veel druk" ervaren "tijdens het studeren, bij het vinden van een baan of de zoektocht naar een woning".

Deur

D66 wil deze maanden al praten over een nieuw systeem. "Mijn deur staat open", zegt Paternotte, maar hij weet ook dat er harde afspraken staan in het regeerakkoord.

CDA-woordvoerder Van der Molen, die voor de terugkeer van een soort basisbeurs is, wijst erop dat er nog maar 4,5 maand echt geregeerd gaat worden, want dan begint de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021. Dan volgt een doorgaans maanden durende formatie en het behandelen van een nieuw wetsvoorstel in de Tweede en Eerste Kamer. Een nieuwe studiebeurs is er dus waarschijnlijk niet voor het schooljaar van 2022-2023.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.

Ster advertentie
Ster advertentie