Binnenland
BNNVARA

Nederland in 1600: de mens neemt het landschap over

foto: Henny Radstaakfoto: Henny Radstaak
  1. Nieuwschevron right
  2. Nederland in 1600: de mens neemt het landschap over

Dat klimaat en landschap voortdurend veranderen, wordt duidelijk in de Vroege Vogels podcast 'Zo Klonk Nederland'. In de podcast maken we een tijdreis door de Nederlandse natuur. In aflevering 7 horen we hoe de mens langzaam het landschap overneemt en steeds meer naar z'n hand zet.

#7 - Zo klonk Nederland afl. 7: het wordt steeds stiller - Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet

Rond het jaar 1600 wordt er volop gekapt, turf gestoken, worden er dijken aangelegd en wordt er volop geboerd. Er is bijna geen land meer dat niet door de mens wordt gebruikt. Dieren als bevers en kroeskoppelikanen sterven uit. Andere dieren vinden juist in de kleinschalige agrarische gebieden een fantastische leefomgeving. Grutto’s maken nesten tussen de koeien, veldleeuweriken jubelen aan de hemel en mestkevers kruipen door de mesthopen. In de bloemrijke akkers en weides leven talloze insecten. Het platteland is ontzettend divers aan soorten.

Turf steken

De veengebieden in het oosten van Nederland moeten eraan geloven. Op grote schaal worden ze ontwaterd zodat er turf kan worden gestoken, brandstof om de kachel te laten branden. In de steeds drogere en drukkere veengebieden voelt de van oudsher hier levende kraanvogel zich niet meer thuis. Er wordt volop handel gedreven in 'het bruine goud', zoals turf ook wel genoemd wordt Het aantal boerderijen groeit in ons land en daarmee ook de aantallen vee. Waar voorheen de jagers/verzamelaars samenwerkten met de wolf, zien de boeren dit roofdier nu als vijand.

Meer en meer voedsel

Na de Tweede Wereldoorlog en de hongerwinter willen we nooit meer zoiets meemaken. Onder landbouwminister Sicco Mansholt verandert het agrarisch gebied op een ingrijpende manier. Er moet meer voedsel geproduceerd worden. De kleine akkers en weides verdwijnen en maken plaats voor grote lappen landbouwgrond. Sloten worden gedempt en houtwallen gekapt. Om de opbrengst zo hoog mogelijk te maken gaan boeren gebruik maken van landbouwgif en kunstmest. Het landstap wordt eentonig, insecten en vogels hebben er steeds minder te zoeken. Zo wordt het Nederlandse landschap stiller en stiller.

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.

Ster advertentie
Ster advertentie