Diederik Gommers: Hugo de Jonge moet niet klagen, hij moet het regelen

Het Nederlandse vaccinatietempo blijft maar stroperig verlopen, zo constateert ook Gommers. Sinds vanochtend hebben de GGD’en het prikken met het AstraZeneca-vaccin in volle vaart hervat. Toch is die 'inhaalslag' - na een pauze van twee weken, vanwege extra onderzoek naar bijwerkingen - bij lange na niet genoeg om iedereen binnen afzienbare tijd te vaccineren.

Alle hens aan dek

Ondertussen is het weer "alle hens aan dek", vertelt Gommers. Als gevolg van de opmars van de Britse variant stromen de ziekenhuizen weer vol met covid-patiënten. Lagen er vorige week nog 550 corona-gevallen op de IC's, deze week is de teller boven de 650 gekomen.

En die aantallen gaan de komende weken nog flink omhoog, verwacht Gommers. "Volgens de prognoses kunnen we in april uitkomen op 700 tot 1300 patiënten op de IC's. Mocht dat verder doorschieten, dan moeten we de reguliere zorg weer gaan afschalen."

Het code zwart-scenario - waarbij ernstige zieke corona-patiënten niet meer verder kunnen worden behandeld in de ziekenhuizen omdat het maximum van de opnamecapaciteit is bereikt - doemt dan ook weer op. "Dat draaiboek ligt klaar, maar ik hoop dat we dat in de la kunnen laten liggen.

AstraZeneca-vaccin

De voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care en het lid van het Outbreak Management Team (OMT) wordt evenmin vrolijk van vers nieuws omtrent problemen van toegezegde leveranties van covid-vaccins door farmaceuten aan de EU.

Met als blikvanger AstraZeneca. Vanochtend meldde de Italiaanse krant La Stampa dat er in Italië voorraden klaar liggen van bijna dertig miljoen doses van dit vaccin. Alleen: die liggen klaar om te worden verscheept naar het Verenigd Koninkrijk.

"Ja, dat doet pijn. We merken aan alles: we willen versoepelen, we moeten versoepelen en nu loopt het toch weer op in de ziekenhuizen. 75 procent van de mensen die worden opgenomen met covid in de ziekenhuizen, is boven de zestig jaar. En die groep van zestig tot tachtig jaar moet nu als een speer gevaccineerd worden. Als je de eerste prik gehad hebt, dan is veertien dagen tot drie weken later het risico 90 procent lager om opgenomen te worden in het ziekenhuis met ernstige covid-klachten."

Jaloers

Met afgunst kijkt Gommers naar het Britse prikbeleid dat als een sneltrein doordendert. Het Verenigd Koninkrijk heeft nadrukkelijk gekozen voor het uitdelen van de eerste covid-prik. Zo ging afgelopen zaterdag 900 duizend prikken in een Britse arm. "Daar word je een een beetje kriebelig van of jaloers. Als wij dat nou ook zouden kunnen, dan krijgen wij eerder onze vrijheid terug."

Volgens VWS-minister De Jonge staat ondertussen alles en iedereen in Nederland in de startblokken voor fors meer prikken per dag. Maar ja, zo werpt Sven Kockelmann op tegenover Gommers, dan moeten er wel genoeg vaccins worden geleverd, zo argumenteert immers De Jonge.

Gommers vindt deze redenering van de demissionaire CDA-minister iets te makkelijk. "Ja, daar gaat hij over. De politiek moet zaken doen met de Europese Gemeenschap. Het Verenigd Koninkrijk is ook een beetje eigenwijs. Die hebben ook de snelheid erin gehouden. Dat ligt bij de minister. Wij kunnen alleen maar vragen of hij die dingen kan regelen. Maar hij moet niet klagen, hij moet het proberen te regelen binnen z'n mogelijkheden."

Op de vraag van Sven of minister De Jonge zich dan niet wat eigenwijzer moet opstellen als het gaat om de gemaakte afspraken over de ingekochte corona-vaccins binnen EU-verband, draait Gommers er niet om heen. "Ja, dat zou ik graag wat meer willen zien."

Nog meer kritische noten

In het vraaggesprek bij 1 op 1 had Gommers nog meer kritische noten op zijn zang richting het kabinet en diens corona-aanpak. Het accent bij de vaccinatiestrategie is te veel gelegd op de inenting van de bejaarden in ons land. Maar gelet op de cijfers had deze strategie al eerder moeten worden bijgesteld, erkent de intensivist. "Slechts 4 procent van de opnames op de IC's nu nog is 80-plusser. Als je de IC's wil ontlasten moet je inzetten op het prikken van zestig- tot tachtig-jarigen."

Als deze groep van 4 miljoen Nederlanders eerder aan de beurt was gekomen voor hun prik, had de impact van pandemie een stuk meer beheersbaar kunnen zijn, volgens Gommers. De medische specialist durft zelfs te stellen dat ons land wellicht veel eerder dan de lockdown had kunnen loslaten dan nu lijkt te gebeuren.

Kom ook niet aan bij Gommers dat het kabinet de avondklok van negen uur naar tien uur vanaf volgende week gaat verzetten op aangeven van het OMT. Tijdens de persconferentie van Rutte en De Jonge mag dit gisteravond dan zijn gesuggereerd, het raadgevende orgaan onder aanvoering van RIVM-hoofd Jaap van Dissel heeft dit nooit geadviseerd volgens Gommers.

Bewegen

Achteraf bezien had het kabinet met zijn corona-aanpak sinds het uitbreken van de pandemie een dik jaar geleden ook meer de nadruk moeten leggen op gezond leven volgens Gommers. Hij vindt dan ook dat hij als OMT-lid harder had moeten roepen dat het sporten en het naar buiten gaan meer had moeten worden gestimuleerd. Het door het OMT gegeven advies met als focus 'blijf zoveel mogelijk binnen' was met de kennis van nu en de nodige extra 'corona-kilo's' dan ook verkeerd, zo geeft Gommers toe. "Terugkijkend was het verstandiger geweest om te hebben geadviseerd om ook naar buiten te gaan - op anderhalf meter afstand van elkaar - en vooral te blijven bewegen."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.