Sharan Bala en Merel Ritsma staan letterlijk voorop in de zichtbaarheid van intersekse mensen

Ritsma en Bala zijn intersekse en passen niet in het typische beeld van het mannelijke en vrouwelijke geslacht. Intersekse is een verzamelbegrip voor mensen die andere variaties hebben op het gebied van bijvoorbeeld chromosomen, interne en externe anatomie en hormonen. "In de biologieboeken op school leer je alleen de typische beelden van een man en vrouw en daar stopt het dan. Terwijl de natuur veel meer maakt, maar daar wordt niet over gesproken en het wordt zelfs verzwegen", vertelt Sharan Bala. Ze is voorzitter van Spread the Word Intersex Collective en kunstenaar. Ze zet zich in voor een sterke, ondersteunende gemeenschap waarin gelijkgestemden elkaar kunnen ontmoeten. Zo ontmoette ze Merel Ritsma twee jaar geleden tijdens een Pride Walk. Samen deelden ze hun verhaal en het belang van zichtbaarheid van intersekse mensen.

Protesteren en vieren

Hoewel de intersekse gemeenschap heel uiteenlopend is, is er aan verbinding geen gebrek. Ritsma: "Wat ons bindt in de intersekse gemeenschap is de levenservaring die we hebben gehad. Dat we zijn gemedicaliseerd, hoe ons is verteld dat we een zwijgplicht hadden, om er niet met andere over te praten omdat het een beladen onderwerp is. Dat bindt ons meer dan de verschillen in hormonen die we hebben of andere aspecten." Dat ze op de eerste boot in de botenparade vaart, draagt bij aan het maatschappelijk bewustzijn. Naar schatting heeft 1 op de 90 mensen een vorm van intersekse, dat zijn ongeveer 190.000 Nederlanders, vertelt Bala. "Er zijn slechts vijftig mensen in Nederland die volledig open zijn over hun ervaring." Dat komt door de jarenlange geheimhouding waar intersekse kinderen en hun ouders mee te maken krijgen vanuit de medische wereld. "D'r werd voor een hele lange tijd uitgegaan dat als je intersekse bent, dat het beter zou zijn als je daar niet over zou praten." Dat leidt tot geïnternaliseerde problemen, zoals depressies, identiteitsproblematiek en een gevoel van eenzaamheid. Tijdens de Pride gaan ze hun intersekse identiteit vieren en tegelijk is het ook een protest. Een protest waarmee ze willen dat intersekse stemmen worden gehoord en gewaardeerd.

Delen

Ritsma heeft zich negen maanden geleden openlijk uitgesproken. Het duurde tot haar vijftigste levensjaar om mensen te vertellen over haar identiteit. Ze vond het moeilijk om het met mensen te delen, ze was bang voor afwijzing en dat mensen haar raar zouden vinden. Maar het tegenovergestelde gebeurde. Haar vrienden reageerden goed en wat voor haar voelde als een wereld ontwrichtende boodschap, was dat het niet voor haar omgeving. Die ervaring deelt Bala: "Het ging al heel snel weer over wat we gingen eten die avond." Ze verwijten het de medische wereld dat hun gemeenschap zo klein wordt gehouden. Artsen adviseerden om niemand over de afwijkingen te vertellen. De moeder van Ritsma voelde zich lang ook heel schuldig daarover. "Dat is niet nodig, want het is ons overkomen uit een biologische plek", zegt ze daarover. Bala hoopt dat er een omslag komt in de manier waarop er met intersekse mensen wordt omgegaan. Ze is tegen de geheimhouding en de niet medisch noodzakelijke behandelingen bij kinderen. "Laten we kinderen gewoon zelf een beslissen laten maken op het moment dat ze dat kunnen."