Rusland en China zeer geïnteresseerd in kritieke infrastructuur in de Noordzee: 'Houden ons constant in de gaten'

Hij verwacht daarom ook dat de twee grootmachten zeker een kijkje komen nemen tijdens de NAVO-top in Den Haag eind juni. Volgens De Van der Schueren is dat heel gebruikelijk tijdens zulke grootschalige evenementen. "Dat zie je nu al aan het aantal cyberaanvallen, dat neemt dagelijks toe. We zullen ook zeker de activiteit op de Noordzee zien toenemen."

Geavanceerde kabelknipper

De technologieën die Rusland en China gebruiken om sabotageacties te plannen worden tegelijkertijd steeds geavanceerder. "De Chinezen hebben een kabelcutter gemaakt die op drie kilometer diepte een kabel kan doorknippen", noemt Carine van Bentum, directeur van SeaSEC, één van de mogelijke dreigingen. "Dan gaan we toch met elkaar nadenken waar dat ding voor bedoeld is." Met andere woorden, het is mogelijk dat een onderwaterdrone naar beneden wordt gestuurd om de klus te klaren.

Daarvoor is het Seabed Security Experimentation Centre (SeaSEC) in het leven geroepen, een onderzoekscentrum in Den Haag dat zich richt op de bescherming van onderzeese infrastructuur in ondiepe wateren, zoals de Noordzee en Oostzee. Het centrum is opgericht door zes NAVO-landen: Nederland, Denemarken, Duitsland, Finland, Noorwegen en Zweden. Onderzoekers experimenteren er met nieuwe apparatuur om de zeebodem zo goed mogelijk te beveiligen.

Nederland kan zich tegen zulke sabotageacties alleen verweren als "we daar op tijd bij zijn en gelijk actie kunnen ondernemen". Tegelijkertijd noemt Van Bentum het belang van weerbaarheid in de samenleving. "Dat als er iets gebeurt, we het met elkaar kunnen opvangen. En wanneer de stroom uitvalt, we weten wat we moeten doen." Ook benadrukt ze het belang van snelle reparaties.

Russen steeds vaker voor de kust

Ze ziet dat de Russen steeds vaker voor onze kust te vinden zijn. Het kabel- en leidingennetwerk op de Noordzee hebben ze al lang en breed in kaart gebracht, weet Van Bentum. "Tot voor kort was de kaart waar alle leidingen en kabels op stonden gewoon openbaar beschikbaar. Die konden ze gewoon downloaden." De reden dat ze alsnog boven deze kabels rondvaren is dat "de praktijk toch net wat anders is dan de theorie van de kaart".

De Noordzee is van zand, dus soms liggen leidingen meer begraven. "Ze willen gedetailleerde informatie en natuurlijk afschrikken. Ze willen laten zien dat ze er zijn."

De commodore sluit zich daar naadloos bij aan en geint dat "de voordeur bij ons openstaat. Dat is nog niet helemaal zo, maar daar begint het wel op te lijken, omdat de onderwaterinfrastructuur bijzonder kwetsbaar is." Het streven van het kabinet is dat in 2030 75 procent van de energie uit de Noordzee wordt gehaald. "Als daar iets gebeurt, heeft dat grote gevolgen voor de veiligheid van Nederland."