'Laten we volhouden in wat we doen, duurzaam leven en waar nodig met zo’n grijparmpje afval oprapen'

De afgelopen week zag ik heel veel herfstbos. Dat heeft natuurlijk te maken met de laatste dagen van oktober, maar ook met een verblijf ergens in de driehoek Velp, Rozendaal, Rheden, Warschau. Inderdaad, die laatste hoort er niet echt bij, want dan zou het een vierhoek zijn geweest, maar als je eenmaal dwaalt in (of is het door?) op het oog oneindige bossen, en dan ook nog in het oostn van het land, dan is de link met Polen snel gemaakt, althans in mijn hardwerkende hoofd.

En wat was het mooi, wat is het mooi, wat zijn de herfstkleuren mooi!

Op de dag dat iedereen met gevoel voor democratie haar of zijn stem uitbracht, om daarna tot een uur of 21 in spanning te zitten – Joris Luyendijk noemde de verkiezingen een paar weken geleden niet zomaar de belangrijkste die wij meemaken – besloot ik hardlopend een flink deel van genoemd bosgebied te doorkruisen. Net voordat ik het terrein verliet waar ons natuurhuisje zich bevond zag ik een ontroerend bord: de passant werd opgeroepen zo’n grijparmpje mee te nemen, en een vuilniszakje, zodat tijdens de boswandeling alles dat zich niet in de natuur behoort te vinden, afval in ruimste zin, kon worden opgeraapt en meegenomen. Om het allemaal nog aantrekkelijker te maken werd bij het inleveren van grijpertje en gevulde zak een lekkernij beloofd. Regionale lekkernij denk ik, Rozendaalse Rotsjes of Veghelse Varianten of Poolse Plofdropjes (uit Warschau) zelfs, waarbij het eerste met pinda’s is, het tweede keiharde knabbelkoekjes, en het derde alleen maar door mij verzonnen omdat ik me in mijn tweede regel zojuist in het verre oosten van Europa heb gemanoeuvreerd. 

Twee gedachtes vochten om voorrang: wat is het mooi dat mensen zoiets bedenken, en dat mensen dat dan ook doen. Hou je omgeving schoon, hou de natuur in stand, laat je op geen enkele manier leiden door het cynisme en het populisme die in koor beweren dat het eigenlijk best goed gaat met de natuur, dat je stikstof kunt bestrijden door de normen aan te passen, dat klimaatverandering een woke verzinsel is dat heel veel geld kost om op te lossen, terwijl het helemaal niet opgelost hoeft te worden, want ‘het klimaat verandert altijd’. Bijgedachte: ooit schreef ik op deze plek over een bord uit mijn jeugd dat ik nooit meer vergat: laat niet als dank / voor het aangenaam verpozen / de eigenaar van het bos / de schillen en de dozen.

Poetische variant van: ruim je rotzooi achter je op; van: zolang er genoeg mensen zijn die wél zien dat de natuur, de lucht, de bodem en ons water bedreigd worden, en daarnaar handelen (en stemmen ook), kunnen we winnen, kunnen we overleven op een prettige manier.

Mijn tweede gedachte was: ik kan onmogelijk mijn geplande tempo, over kronkelende bospaden en behoorlijk wat heuveltjes ook, combineren met het rapen en verwerken van stukjes plastic of verpakkingen anderszins, om over blikjes en flesjes nog maar te zwijgen. Geen Rozendaals Rotsje voor mij dus, maar wel een kilometer of 17, 18 over genoemde paden en heuvels, en met de kleuren waar ik al even aan raakte. Groenig en bruin en goud en rood in zoveel schakeringen dat het me bijna de adem benam. Bijna, gelukkig, want 18 kilometer lopen zonder regelmatige ademhaling is, zeker op mijn leeftijd, niet aan te raden. 

Ergens bij een P aan de bosrand kwam ik trouwens nog een bord tegen met de aanprijzing Genoeg reden voor Rheden. Ja, dat deed me als soms-poetisch schrijver best even pijn, maar de tekst onder de aanprijzing, die voor tweederde ging over waar je hiervandaan naartoe kunt: Arnhem is vlakbij, Duitsland is maar een uurtje rijden, bracht dan wel weer een grote grijns op mijn afgetrainde smoeltje.

Des avonds kwam de verkiezingsuitslag over ons heen, en dit is mijn duiding, als het gaat over de thema’s waar we hier elke vroege zondagochtend zo bij betrokken zijn: het is vreselijk dat klimaatontkennende partijen als PVV, JA21 en Forum zo groot zijn geworden, en dat de VVD denkt dat ondernemerschap met zo min mogelijk regels en zonder je troep achter je op te ruimen een goed idee is, maar laten we alsjeblieft volhouden in wat we doen, beschermen, bomen planten, duurzaam leven en waar nodig met zo’n grijparmpje afval oprapen. 

Fijne zondag!