Leger des Heils luidt noodklok over daklozen

Luister hier naar de reportage over dit onderwerp in het NOS Radio 1 Journaal:

De Federatie Opvang, de brancheorganisatie voor de maatschappelijke opvang, sluit zich bij deze oproep aan. Rina Beers van de federatie wijst erop dat de afgelopen jaren het aantal daklozen weer fors is opgelopen. "Je ziet in grote steden als Amsterdam en Den Haag de slaapzakken weer op straat. Het is vreselijk als we terugkeren naar de jaren 90, met zwervende psychiatrische patiënten die in auto's slapen en met verloedering van de binnensteden."

Morgen maakt het kabinet officieel bekend dat de meeste inkomensgroepen er volgend jaar financieel op vooruitgaan. Maar dat geldt volgens het Leger des Heils niet voor de dak- en thuislozen. "Wij willen zo graag dat er nu ook eens iets wordt gedaan voor de mensen in onze samenleving die helemaal niets hebben", zegt Vader. "Daarvoor zijn die 10.000 woningen nodig met huren van maximaal 400 euro. Het mag heel simpel: containers, kleine appartementen, een soort studentenkamers van 20 vierkante meter. Als ze er maar komen. Dat zou voor deze groep, gecombineerd met de juiste begeleiding, een cruciale eerste stap zijn richting een oplossing."

Meer daklozen

Het zijn nog maar voorlopige cijfers, maar het afgelopen half jaar ziet ook het Leger het aantal nieuwkomers in de dag- en nachtopvang weer flink toenemen: van 3200 in de eerste helft van 2015 naar 3900 in de eerste zes maanden van dit jaar.

Dat past in een trend; eerder dit jaar meldde het CBS al dat Nederland er in zes jaar tijd weer 13.000 daklozen bij heeft gekregen. "En dat terwijl we er in de periode daarvoor juist in waren geslaagd om tienduizenden mensen weer een dak boven hun hoofd te geven", zegt Rina Beers.

Inmiddels moet een organisatie als het Leger des Heils volgens Vader dagelijks nee verkopen aan de deur en loopt in verschillende steden de speciale winterregeling met extra bedden door tot in de zomer. Dat komt volgens betrokkenen onder meer doordat de armoede nog altijd toeneemt, met name bij 50-plussers, en door het schrappen van bedden in psychiatrische klinieken. Vorig jaar meldde het Leger op basis van eigen onderzoek al dat de helft van de mensen in de opvang eigenlijk in de reguliere psychiatrische zorg zou moeten zitten.

Niet genoeg huurwoningen

Een belangrijke andere factor is dat de uitstroom uit de opvang stagneert doordat er te weinig goedkope corporatiewoningen zijn. Aedes, de koepel van woningcorporaties, onderschrijft de noodzaak van extra woonplekken. De organisatie laat weten al langer in overleg te zijn over oplossingen, met onder meer de opvangorganisaties en de gemeenten.

Een woordvoerder van minister Blok voor Wonen laat weten dat er recent meer ruimte is gekomen voor corporaties en gemeenten om lokaal afspraken te maken over dit soort initiatieven. Blok kondigde eerder al aan dat corporaties een korting op de zogenoemde verhuurderheffing kunnen tegemoetzien als ze meer goedkopere woningen gaan bouwen. Het plan dat dit mogelijk maakt, gaat binnenkort naar de Tweede Kamer.