Rapport Remkes: hoe gaan we de landbouw in Nederland veranderen?

Wekenlang sprak bemiddelaar Remkes met boeren, natuurorganisaties en andere belanghebbenden. Wat betreft de inhoud denkt Hoogendijk dat we niet te veel van het advies van Remkes moeten verwachten: "Ik denk dat we vooral moeten kijken of het een handleiding biedt voor een proces dat we de boel weer opgang krijgen met stikstof. Dat we met elkaar, dus landbouw, overheid, maatschappij, weer in gesprek gaan en hoe gaan we het de komende jaren aanpakken."

Rapport Remkes

Hoogendijk is voorzichtig optimistisch over het rapport: "We zitten nu drie jaar in de stikstofdiscussie met elkaar en eigenlijk zijn we nog geen steek opgeschoten. Alles is wat gestagneerd en het neemt de vraag weg voor andere vraagstukken." Zo noemt Hoogendijk het klimaat en ons water als belangrijke thema's die aandacht verdienen.

Verduurzamen landbouw

Volgens Hoogendijk moet de landbouw worden gezien als de oplossing voor maatschappelijke opgaven. Kortom: hoe kan de landbouw helpen om de maatschappij gezonder en duurzamer maken?

"Waar we naar kijken vanuit de akkerbouw, is de voeding van mensen. In Nederland eten mensen vaak niet goed, of te weinig, of te veel of verkeerd. Laten we nou met de landbouw ons richten op gezonde en duurzame voeding", aldus Hoogendijk.

Een ander belangrijk thema voor boeren in de akkerbouw is klimaatverandering. "Daar hebben wij veel last van. Maar we hebben er ook effect op met de uitstoot van broeikasgassen. We zeggen ook, laten we onze productie zo klimaatneutraal mogelijk maken zodat we minder effect hebben en koolstof gaan vastleggen."

Koolstof vastleggen

Koolstof vastleggen kan deels in de bodem, maar kan ook in bouwmaterialen. Zoals met teelt van hennep, vlas, of olifantsgras. Daarmee kun je isolatiemateriaal maken, waarmee je woningen kunt bouwen en isoleren. "Dat gebeurt nu op kleine schaal en dat zijn wel dingen waarvan we denken, dat moeten we juist gaan opschalen", zegt Hoogendijk.

Hiermee wordt de landbouw zelf geholpen, omdat de teelt van deze gewassen goed is voor de bodem. Hoogendijk: "Maar we helpen ook het klimaat. En, er moet wel financiering voor zijn zodat de akkerbouwer er wat aan overhoudt."

Commissie buiten ministerie

Volgens Hoogendijk moet er buiten het ministerie en de minister een commissie komen die de transitie in de akkerbouw in goede banen leidt. Een minister zit niet eindeloos op z'n post, maar een boer denkt in tientallen jaren of zelfs in generaties. Hoogendijk: "Dus als je de landbouw wil veranderen moet je op lange termijn denken en dat loszetten van de politieke waan van de dag."