Oordoppen voor Vrouwe Justitia

Die kans is er, want deze week werd Edwin S. al in het gelijk gesteld. Hij mocht ondanks zijn levenslang vervroegd vrij tegen de zin van de staat, omdat omdat het Europees Hof voor de Rechten van de mens had uitgesproken dat straffen zonder uitzicht op terugkeer inhumaan is.

Dat was ons al eerder gebeurd. Ook met het strenge beleid rond uitgeprocedeerden werd duidelijk dat we mensen als dieren behandelen. Er volgt dan geen geschrokken 'mea culpa', maar een poging om zo minimaal mogelijk aan de menselijke regeltjes te voldoen en toch de ijzeren vuist te behouden. Toen was het de vraag met hoe weinig Bad Bed en Brood mensen toekunnen, nu wordt er door Justitie niet aangedrongen op resocialisaties, trainingen en voorwaardelijke vrijlatingen – waarvan onderzoek aantoont dat het eindeloos veel beter werkt dan straffen – maar wil Dijkhoff een adviescomissie.

De adviescommissie moet onder andere gaan buurten bij de nabestaanden en slachtoffers van de verschrikking die de dader 25 jaar geleden beging. Laat die mensen met rust, zeg! Dit is iets tussen de staat, het recht en de samenleving. Informeer hen, daar hebben ze recht op. Maar maak hen niet verantwoordelijk voor de strafmaat van iemand die ze 25 jaar lang niet gezien hebben, gebaseerd op de emotie van dat moment. Worden slachtoffers nu ingezet om streng te kunnen blijven straffen?

Slachtoffers betrekken bij de strafmaat zorgt voor strenger straffen, maar maakt de samenleving niet veiliger. Streng straffen uberhaupt niet. Het verhoogt de kans op recidive en dacht je met doodstraf of werkelijk levenslang van de dader af te zijn - nergens zo veel doodslag als in Amerikaanse staten met de doodstraf.

IJzervretend beleid is niet alleen onbeschaafd en soms onmenselijk, het is zomaar bedreigend voor de samenleving als geheel. Tijd voor oordoppen voor Vrouwe Justitia, opdat politiek opportunisme of het brullen van een onzekere samenleving niet op de weegschaal belanden, maar enkel het gewicht van het recht en het belang van de samenleving als geheel.

Rikko Voorberg is theoloog, schrijver en columnist.