Hoe bereidt de politie zich voor op de jaarwisseling? En wat te doen aan rellende jongeren?

"We zien dat er daardoor meer rellen en demonstraties zijn en meer bedreigingen. En dan hebben we nog de coronamaatregelen en het vuurwerkverbod om te handhaven." De voorbereiding op de jaarwisseling is dan ook al een tijd bezig, vertelt Sitalsing. Zo werd volgens hem al ruim 12.000 kilo (illegaal) vuurwerk in beslag genomen. Bijna een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar. Ook de politie-inzet op de avond zelf zal een stuk groter zijn dan normaal gesproken.

Rellende jongeren

Rellende jongeren dit jaar in onder andere Urk, Den Haag en Beverwijk laten een ander spanningsveld zien waar de politie verwacht donderdagavond ook mee te maken te krijgen. Sitalsing vertelt dat geprobeerd wordt dit probleem preventief aan te pakken. "Samen met gemeenten, buurtbewoners en jongerenwerkers investeren we in jongeren die mogelijk risico in zich hebben. De wijkagent of buurtwerker bezoekt ze thuis en hoopt ze op hun verantwoordelijkheid aan te spreken. En vooral ook de ouders." Sommigen gemeenten stuurden ook brieven naar ouders, vertelt de politiechef.

"Veel van die ouders hebben moeite met gezag uitoefenen", vertelt Sitalsing. "In veel gevallen hebben ouders de kinderen niet meer in de hand." Hij vermoed dat de rellen en misdragingen een uiting zijn van een groter maatschappelijk vraagstuk "waarbij het individu enorm voorop staat". In Utrecht is een onderzoek gedaan waaruit bleek dat de oorzaak een combinatie is van verveling, niet gezien worden en sociale media, vertelt Sitalsing.

Onvoorspelbaar

"Het is veel onvoorspelbaarder geworden. Voorheen had je vaste groepen jongeren op bepaalde plekken. Nu zijn het een soort pop-up rellen die spontaan ontstaan via sociale media", vertelt de politiechef. "Het lukt inmiddels al beter om dat te volgen en op basis daarvan inzet te bepalen."

De verveling bij jongeren herkent Sitalsing ook bij zijn eigen zoon. "Maar ik realiseer me dat wij thuis de kinderen ruimte kunnen geven in hun eigen kamer. Veel van deze jongeren wonen met grote gezinnen in kleine behuizing." Met buurtwerkers wordt gekeken naar hoe voor vermaak gezorgd kan worden. "Hoewel natuurlijk niet iedere jongere zich daardoor laat aanspreken. De jeugd wil ook zelf dingen organiseren. Maar nu er geen concerten zijn, geen voetbalwedstrijden, dan is er kennelijk toch een behoefte aan een andere uitlaatklep."

Preventieve aanpak

Sitalsing werkte zelf vier jaar bij de Jeugdzorg en GGZ en leerde daar dat meer repressie niet altijd zin heeft. "Ook al verwacht een burger dat van de politie en daar zijn we ook voor. Maar als het gaat om lange termijn dan is het echt belangrijk om te kijken naar oorzaken. Zorgen dat ze niet in de problemen komen, dat er perspectief is voor jongeren."

Wat dat betreft maakt Sitalsing zich zorgen, gezien de toename van psychische problematiek. "Crisismeldingen nemen toe. Suïcidemeldingen nemen toe. Daar moeten we meer investeren. Ze verzuipen in de eenzaamheid, hebben onvoldoende contact en wachtlijsten nemen toe. Zeker als het gaat om crisisopvang."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.