Binnenland
NOS

Positie van Rutte in het gedrang: 'De achilleshiel van ons politiek stelsel is pijnlijk duidelijk'

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Positie van Rutte in het gedrang: 'De achilleshiel van ons politiek stelsel is pijnlijk duidelijk'

Het was een bijzondere middag in de Tweede Kamer vandaag, met een debat dat maar voortduurt. VVD-leider Mark Rutte en de afgetreden verkenners moeten zich verantwoorden voor het fiasco van het verkenningsproces. Politiek historicus en schrijver Koen Vossen ziet dat de doos van Pandora is geopend, terwijl hoogleraar leiderschap Janka Stoker in het debat het wantrouwen groter ziet worden.

"Het is wel een spannende dag, maar vooral een dag waar je de achilleshiel van ons politieke stelsel ziet. Het bleef altijd een beetje verborgen, maar nu zie je dat als er een keer iets uitlekt, dan blijkt het een zwakke achilleshiel te zijn", vertelt Vossen in de extra uitzending over het debat vanmiddag. De achilleshiel zit hem volgens Vossen in de noodzakelijke geheimzinnigheid bij de formatie.

"Die geheimzinnigheid moet er dan zijn na zo’n verkiezingscampagne die heel erg op openbaarheid gericht is. Daarna komt er een soort stilte en moet er achter gesloten deuren een soort coalitie komen", juist daar is de geheimzinnigheid voor nodig. Dat is wat Vossen betreft onvermijdelijk, maar daar zijn dan dus ook direct nadat de verantwoordelijkheid werd weggehaald bij de koningin ook niet scherp genoeg regels voor opgesteld.

Ging goed toen het verborgen was, nu extra pijnlijk

"Het is altijd wel goed gegaan als het verborgen blijft. Maar als we dan een inkijkje krijgen en het dan ook nog eens gaat over een volksvertegenwoordiger die de verhouding tussen burger en politiek aan de kaak heeft gesteld, dan is dat natuurlijk extra pijnlijk", legt Vossen uit.

Vossen denkt wel dat wat er nu gebeurt in de Tweede Kamer, dat het mogelijk op de lange termijn goed kan zijn voor onze democratie. "We zien hier waar toch een ontzettend pijnpunt zit in onze democratie en wat echt verbeterd zal moeten worden. Dat wist men ook al wel langer, maar het werd nooit heel problematisch. Maar nu zien we het in vol ornaat", gaat Vossen verder.

Er werd in de Kamer al geopperd om iemand met voldoende afstand tot de politiek aan te stellen als nieuwe verkenner. Zo opperden voornamelijk D66 en CDA deze optie. "Dan moet je denken aan een Job Cohen. Maar je kunt bij iedere partij wel iemand bedenken. Dat soort figuren zit je aan te denken. Maar het zou het beste zijn als je iemand kan aanstellen die geen banden heeft met welke partij dan ook."

Rutte te standvastig

Janka Stoker is hoogleraar leiderschap en ziet Rutte standvastig zijn over zijn eigen waarheid. "Ik denk dat iedereen verbaasd is over hoe dit gaat. Een van de opvallende dingen die je ziet bij leiders is dat zij de macht gewoon gaan vinden na tien jaar. We weten uit onderzoek dat macht iets met je perspectief doet. Een van de dingen die ik vandaag zie is dat de vanzelfsprekendheid er vanaf straalt. Het valt Rutte misschien wat tegen in die zin", vertelt Stoker.

Wat Stoker betreft zien we dus vooral het effect van het hebben van macht en hoe dit het perspectief van de leider van een land. "Het gaat dan heel erg om vertrouwen en om het maken van fouten. En dan vooral om het verschil tussen liegen en fouten maken. We spreken vandaag dan weliswaar van een bananenschil, maar er wordt dus ook gesproken van een patroon. Het is iemand die al tien jaar meedraait. Dus die historie van de afgelopen jaren neemt hij wel met zich mee", neemt hij mee.

Extra uitzending Vossen en Stoker

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.

Ster advertentie
Ster advertentie