Minder eten en discipline: was overgewicht maar zo gemakkelijk aan te pakken

Zeven oorzaken overgewicht

Mensen met obesitas hebben niet simpelweg een gebrek aan wilskracht, zegt Liesbeth van Rossum van het Erasmus MC. "Het is een misvatting dat alles gaat om calorieën erin en calorieën eruit." Overgewicht en obesitas hebben hebben zowel maatschappelijke oorzaken (bijvoorbeeld ongezonde voedselomgeving) en individuele oorzaken. Van die laatste zijn er grofweg zeven categorieën van oorzaken.

Leefstijl is één van die factoren, maar zeker niet de enige. "Mensen leven bijvoorbeeld in armoede. Of er spelen medische factoren: denk aan medicijnengebruik met dikmakende werking."

Daarnaast hebben sommigen genetisch meer aanlag dan anderen om overgewicht te ontwikkelen. "Voor lengte vinden we het allemaal niet gek dat het in je genen zit, maar voor gewicht accepteren we dat niet." Voor de vele mensen die aanleg hebben tot overgewicht is de ongezonde voedselomgeving funest, zegt Van Rossum.

Voedselomgeving

Daarnaast is het in onze maatschappij steeds moeilijker om gezonde keuzes te maken. Ongezond voedsel maakt bijna 80 procent uit van het aanbod in de supermarkt en ook via reclame wordt ongezond voedsel sterk gestimuleerd. Daarom moet de overheid meer doen, vindt Van Rossum. "We hebben natuurlijk het preventieakkoord, maar we weten inmiddels dat die vrijblijvendheid niet voldoende is."

Ze wil dat er meer wettelijke maatregelen komen die verder gaan dan een suikertaks. Er moet ook een algeheel verbod op ongezond voedsel in reclameuitingen komen, regels over het aanbod in de supermarkt én een verlaging van btw op groente en fruit."

'Neem overgewicht serieus'

Obesitas is, nog los van welke oorzaken er spelen, een ziekte van vetweefsel dat niet meer goed werkt en de lichamelijke processen die daarmee gepaard gaan maken het ontzettend moeilijk om langdurig op een gezond gewicht te komen. "Afvallen gaat vaak nog wel, maar op gewicht blijven gaat je lichaam tegenwerken."

Omdat obesitas zo complex is, moeten er ten eerste meer aan preventie gebeuren en daarnaast hebben een heleboel mensen extra hulp nodig, zegt Van Rossum. Daarom roept ze niet alleen de overheid op tot maatregelen, maar geeft ze ook de mensen die al obesitas hebben de boodschap mee om zich te melden bij een arts. "Neem je overgewicht serieus."

Het Erasmus MC heeft een website in het leven geroepen waar je zelf de oorzaken van je overgewicht kunt achterhalen.