Natuur door de ogen van de hond: 'Dit is mijn gebied'

De natuur, lieve vroege luisteraar, is niet alleen van ons. Natuurlijk, tuurlijk, we kunnen ernaartoe. We kunnen erdoorheen banjeren. We weten er soms de weg. We kunnen er hekken omheen zetten. We kunnen haar zelfs aantasten omdat we denken dat een nog bredere snelweg, of een woonwijk in het groen – aanhalingstekens – echt nodig zijn, maar dan nog. De natuur is niet alleen van ons. Ook de hond heeft rechten.

'Dit is mijn gebied'

En juist in de natuur, op dat bospad, dat open veld, dat strand, maakt de hond heel duidelijk hoe de verdeling is. Wij mogen daar zijn. Genieten, wandelen, hardlopen eventueel. Maar de hond rent, en springt en hijgt en sprint en gromt en blaft en is door het dolle heen. Alles om ons maar te laten zien: "Dit is mijn gebied. Dit is waar mijn voorouders met iets grotere tanden de dienst uitmaakten. Jullie zijn hier maar te gast. Op je twee benen en met je Google Maps op je telefoontje."

Ik vind het wel mooi dat zelfs een dier die gedomesticeerd is - jazeker vijf lettergrepen, soms even nodig – ons laat zien hoe het eigenlijk zit. Wij zijn te gast in het natuurgebied en eigenlijk op de hele aarde. De hond blaft en holt en lacht ons als ze achter die grote boom staat, naar ik aanneem, keihard uit.

Aanvaring met Luna, Brutus of Senna

Zelf was ik nooit zo van de honden, ik zat ergens tussen onbegrip en angst denk ik. Zo nu en dan had ik een aanvaring. Een aanvaring met een Luna of een Brutus of een Senna.

Meestal als ik dacht dat dat bospad toch echt mijn hardloop habitat was en de betreffende hond daar anders naar keek. Met die betreffende hond kwam er ik er altijd wel uit. Stilstaan, niet in de ogen kijken, hopen dat ie wegging. Met de bijpassende baasjes was dat nog wel eens lastiger. Maar goed. Ik ben tijdens zo'n discussie maar één keer met een hondenriem geslagen, dus als je dat afzet tegen ruim 41 jaar hardlopen, valt het best mee.

Kafka is dood

En nu, je bent echt nooit te oud om een beter mens te worden, ben ik oprecht geraakt door een hond. Hij heet Kafka, en is de hoofdpersoon in het nieuwe boek, van schrijver, arts, loper, Thijs Feuth. Waarbij ik u scherp hoor inademen. Hoofdpersoon? Want Kafka is toch een hond? Maar ik denk dat het in dit geval klopt.

Het verhaal speelt zich af in de Connemara, een van de ruigere gebieden in het westen van Ierland. En de hoofdpersoon, JP genoemd, krijgt een hond. Althans, de hond loopt bij hem aan en gaat niet meer weg. Totdat hij wel weggaat, het boek heet niet voor niets, Kafka is dood.

En dan mogen wij als lezer mee in het hoofd en het lijf en emotie van JP, en vooral in zijn dromen. Waarin hij verandert in een hond, waarin hij Kafka wordt. En we ons kunnen gaan afvragen of het nog wel een droom is.

Wreed en hardvochtig

De schrijver is heel dicht bij het prachtige landschap gekomen. Het zanderige grasland, dat in alle kleuren uitbarst, met orchideeën, met ogentroost en wilde tijm. Verderop bloeide de dopheide en het zilverkruid. En hij leeft zich in iedereen die denkt dat natuur altijd zacht en liefdevol is.

Ik citeer nogmaals: 'de vos speelt majestueus met zijn prooi tot deze is doodgemarteld. Eekhoorns vliegen elkaar in de haren en de koekoek legt haar eieren te vondeling. Wat in natuurdocumentaires heroïsch leek was in werkelijkheid wreed en hardvochtig.'

Dichter bij honden en natuur

En het allermooiste wat mij betreft, terwijl JP een hond wordt, kom je daar als lezer ook steeds dichterbij. Je voelt zijn honger, de wanhoop als het jagen op een prooi niet echt wil lukken. Je sluipt met hem mee over vochtige Ierse paadjes. Je slaapt naast hem in een verlaten hazenleger, en je vindt met hem de totale vrijheid, het geluk, en uiteindelijk ook het strand, waar hij zijn moede hoofd voorgoed neerlegt. Terwijl de branding hem besproeit met schuim en zout.

Kafka is dood, een boek dat me dichter bij natuur en honden dienaangaande bracht, op moment dat ik elders was. Een verhaal dat me deed kwispelen.

Fijne zondag.

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.