De nieuwe Vogelatlas brengt verdwenen en bedreigde vogels in kaart

De atlas is een combinatie van geschiedenis en heden. Er wordt gekeken naar de veranderingen in de vogelwereld van de afgelopen 40 jaar, naar de soorten waar het nu goed mee gaat en naar de soorten die verdwenen zijn. Klimaatverandering, verstedelijking, schaalvergroting van de landbouw, afname van insecten. Actuele ontwikkelingen die van grote invloed zijn op onze vogels. In meer dan 600 pagina's wordt de stand van zaken opgemaakt over alle in ons land broedende en overwinterende soorten. Samengesteld aan de hand van de telgegevens van duizenden vrijwilligers.

Uitgestorven broedvogel

Vergeleken met 40 jaar geleden verblijven er tijdens het broedseizoen ongeveer evenveel vogels in ons land. Toch is de samenstelling van onze vogelbevolking gigantisch op zijn kop gezet. Zo zijn er soorten verdwenen, maar ook bijgekomen, waaronder spectaculaire nieuwkomers zoals de zeearend, visarend, wilde zwaan en kraanvogel. Ook zijn er flink meer exoten in ons land gaan broeden.

Steeds uniformer

Ondanks deze nieuwkomers spreken de onderzoekers van een verarming. De samenstelling van vogelgemeenschappen in de verschillende regio’s gaat steeds meer op elkaar lijken. Dit komt doordat een aantal kwetsbare, aan bijzondere landschappen gebonden vogelsoorten, is verdwenen, zoals de klapekster, duinpieper en ortolaan. Tegelijkertijd duiken enkele algemene soorten nu overal op, zoals grote bonte specht en boomkruiper. Hierdoor worden de verschillen binnen Nederland kleiner.

Klimaatverandering

Tijdens de winter is Nederland internationaal gezien een belangrijk gebied voor veel vogels. Net als bij de broedvogels vergaat het veel boerenlandvogels niet goed, met uitzondering van de meeste ganzen. Daarnaast trekken door klimaatverandering sommige vogelsoorten minder naar ons land (grote zaagbek, roek) terwijl andere juist vaker blijven overwinteren (tjiftjaf, roodborsttapuit).

Vinger aan de pols

De verzamelde gegevens vormen een belangrijk ijkpunt voor natuurbeleid en -beheer. Daarnaast nodigt de bijeengebrachte kennis wetenschappers de komende jaren uit tot verdere analyses over de vraag naar het waarom van de ontwikkelingen. De veranderingen in trends en verspreiding laten zien hoe belangrijk het is om gegevens te blijven verzamelen.

(Bron: SOVON)

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter.