Chantal (21) en Jan (25) vechten tegen hun eenzaamheid

We ontmoeten Jan en Chantal in een jongerencentrum in het Brabantse Veghel. Bekend terrein, want eens in de twee weken komen ze hier samen met andere jonge mensen die eenzaam zijn. Er staat een bankstel, je kunt films kijken en bordspelletjes spelen.

"Elke keer ondernemen we iets anders," zegt Jan. "De ene keer organiseren we een filmavond. De andere keer gaan we bowlen. Steeds moet iemand anders wat leuks verzinnen. Zo heb ik een keer een avond naar de bioscoop georganiseerd."

Nooit veel vrienden gehad

Chantal organiseerde laatst een pubquiz voor de groep. Een jaar geleden had ze niet gedacht dat ze ooit iets zou doen met een groep leeftijdsgenoten. Een half jaar geleden kwam ze bij Stichting Join Us, het initiatief waar Jan en Chantal elkaar ontmoetten. De stichting organiseert elke twee weken een avond voor jongeren die nieuwe mensen willen leren kennen.

Chantal weet nog goed hoe haar eerste avond verliep. "Ik heb nooit veel vrienden gehad. Vanaf jonge leeftijd ben ik veel gepest en daardoor heb ik een laag zelfbeeld. Ik vind het moeilijk om contact te maken met leeftijdsgenoten, omdat ik daar negatieve associaties mee heb. Zij waren altijd degenen die mij pestten. Mijn eerste avond bij Join Us vond ik erg spannend. Ik heb er dan ook vier weken over gedaan om de stap te zetten."

Jan herkent dat gevoel. Ook hij vindt het spannend om contact te zoeken met leeftijdsgenoten. Ook hij is gepest en kreeg twee jaar geleden zelfs een depressie omdat hij zich zo eenzaam voelde. "Ik ben al vanaf jongs af aan eenzaam. In groep zeven verhuisden we en ging ik naar een andere school. Toen ik op daar eindelijk een vriendengroep had opgebouwd, gingen we naar de middelbare school. Ik ging naar het gymnasium, de rest naar havo en vwo. Het contact verwaterde en het lukte me niet om nieuwe vrienden te maken."

Direct verwelkomd

Toen Jan werd gepest, gamede hij veel. Heel veel. "Ik isoleerde mezelf en werd steeds somberder. Toen ik suïcidale gedachtes kreeg, heb ik mijn ouders verteld dat het niet goed ging. Sindsdien heb ik een coach die me helpt."

Via deze coach belandde Jan op een avond voor eenzame jongeren. Hij vond het doodeng. "Halverwege de trap wilde ik me omdraaien. Ik durfde niet, maar ik móest doorzetten van mezelf. Ik zat immers al zo lang in de knoop met mezelf. Toen ik de gemeenschappelijke ruimte in kwam, werd ik direct door iedereen verwelkomd. Dat had ik nog nooit meegemaakt."

Jan voelde zich welkom. "Het gaf me een veilig gevoel dat alles goed was. Je mag actief meedoen, maar ook even aan de zijlijn blijven staan. Na die eerste avond ging ik met zo'n goed gevoel naar huis! Ik was in jaren niet zo tevreden geweest met mijn leven."

Bowlen in België

Ondanks dat Jan en Chantal allebei positieve ervaringen hebben met het ontmoeten van leeftijdsgenoten, blijft het moeilijk. Chantal: "Ik heb door het pesten en eenzaam voelen zo'n negatief zelfbeeld. Ik maal over álles. Wat nou als ik niet weet waar ik over moet praten? Wat nou als er een ongemakkelijke stilte valt? Wat zou als ze me niet leuk vinden?"

Jan vindt nieuwe ontmoetingen ook nog steeds lastig. "Als ik naar een avond van Join Us ga, weet ik wat ik kan verwachten. Maar als ik los van de groep iets wil doen met dezelfde mensen, vind ik dat spannender. Waar moeten we het over hebben als we een drankje op een terras gaan doen?"

Toch gelooft Jan dat hij in het diepe moet blijven springen. "Ik zou graag een relatie willen en die vind je makkelijker als je een groot sociaal netwerk hebt. Ik grijp dan ook elke kans om mijn sociale netwerk uit te breiden. Zo werd ik laatst over eenzame jongeren geïnterviewd voor een item van Hart van Nederland. Na de uitzending kreeg ik verschillende vriendschapsverzoeken van mensen die af wilden spreken. Met een paar man ben ik zelfs gaan bowlen in België. In België! Dat was voor mij een hele stap!"

Taboe op eenzaamheid

Chantal en Jan zijn niet de enige eenzame jongeren in Nederland. Vier op de tien jongeren voelen zich minstens één keer per week eenzaam, blijkt uit onderzoek van 3Vraagt. Driekwart van de eenzame jongeren geeft aan dat er een taboe rust op eenzame jongeren. Chantal en Jan ervaren dit ook. Chantal: "Iedereen denkt altijd maar dat jongeren een heel sociaal leven hebben, maar van de jongeren die thuiszitten hoor je doorgaans niets."

Een tijdje terug ontstond veel aandacht rondom eenzame jongeren toen de 25-jarige Nadï een tweet de wereld in slingerde dat ze elke dag alleen zit. De tweet ging viral, allerlei media doken erop en jonge mensen deelden hun verhaal met de hashtag #eenzamejongeren en #maatjegezocht.

Meer locaties openen

Er ontstond vervolgens iets moois: een groepsapp voor jongeren die contact willen met anderen. Chantal: "Die groep werd groter en groter en op een gegeven moment kwamen er ook mensen bij die alleen maar lol wilden trappen. Toen ben ik eruit gestapt. Jammer dat het niet serieus kon blijven."
Jan: "Maar het is goed dat er sinds die viral meer aandacht is voor eenzame jongeren."

Voldoende aandacht voor eenzaamheid onder jongeren is er echter nog niet. Jolanda van Gerwe, oprichter van Join Us, zou dan ook meer locaties in Nederland willen opstarten. "We zijn met gemeentes en welzijnsorganisaties in gesprek en hopen binnenkort meer locaties te openen. Momenteel zitten we in Brabant en Zuid-Holland."

Tips voor eenzame jongeren

Ben jij of ken jij een eenzame jongere die ook de strijd wil aangaan? Chantal en Jan geven vier tips.

• Praat erover. Chantal: "Loop niet te lang met je klachten rond, daar wordt het alleen maar erger van."
• Zoek op internet naar initiatieven voor eenzame jongeren. Chantal: "Zo kwam ik erachter dat er een plek is voor jongeren zoals ik."
• Zoek contact! Bijvoorbeeld met een Facebookgroep. Jan: "Heel spannend, maar wel een fijne manier om andere jongeren te ontmoeten."
• Meld je bij het Meldpunt Eenzame Jongeren. Jan: "Zo kan de omvang en urgentie van eenzaamheid onder jongeren zichtbaar gemaakt worden."