Gekte op de huizenmarkt, bitcoin en overnames: het economisch jaaroverzicht

In de laatste week van 2017 kijken we met de vaste stemmen uit het NOS Radio 1 Journaal terug op het afgelopen jaar. Vandaag: economieredacteur Nik Wouters. "Voor de economie was het een topjaar."

De Nederlandse economie groeide dit jaar met ruim drie procent en het consumptieniveau lag enorm hoog. "Dat hebben we in jaren niet meegemaakt. Daarvoor moeten we echt terug naar 2006 en 2007", aldus Wouters. Daarnaast is de werkloosheid laag, groeien bedrijven en wordt er meer geïnvesteerd. De lonen zijn nog niet erg omhoog gegaan, die stijging wordt verwacht voor 2018.

De cijfers overtreffen alle verwachtingen. "Begin 2017 waren economen niet zo optimistisch. De verwachting was 'wel oké', maar er is echt een versnelling gekomen in de groei."

Winnaars: virtuele munten, beurzen en internetbedrijven

De winnaar, maar sinds deze week ook een beetje de verliezer, van 2017 is de Bitcoin. De virtuele munt ging van zo'n 900 euro in januari richting de 20.000, maar zakt de laatste tijd richting de 12.000. "Maar ook andere digitale munten deden het goed, met soms groeipercentages van duizenden procenten."

Ook op de 'ouderwetse' beurzen was het vaak feest dit jaar. "De Down Jones ging voor het eerst door de 21.000 punten heen, maar bijna elke week waren er wel records te melden." Zo behaalde ook de Amsterdamse AEX de hoogste stand in tien jaar. Dankzij de lage spaarrente - dit jaar verlaagde voor het eerst een bank de rente naar 0% - gingen mensen massaal beleggen in aandelen. 

"Internetbedrijven als Google en Facebook doen het nog altijd goed, maar de kritiek op hun macht groeit." Amazonbaas Jeff Bezos was dit jaar even de rijkste persoon op aarde met een vermogen van ruim 77 miljard dollar. Inmiddels is Bill Gates van Microsoft dat weer, dankzij wisselende koersen. 

Bedrijven paaien

Het was ook het jaar van de vijandige overnames. Zo bood het Amerikaanse KraftHeinz op Unilever en ontving AkzoNobel een bod van het eveneens Amerikaanse PPG. "Daar schrok men van", volgens Wouters. Premier Rutte wilde de multinationals en de werkgelegenheid die het oplevert niet verliezen. "Uiteindelijk gingen de overnames niet door, maar het is wel gebleken dat de Nederlandse bedrijven interessant worden gevonden."

Op het gebied van het paaien van grote bedrijven valt ook de afschaffing van de dividendbelasting op, één van de maatregelen van het nieuwe kabinet-Rutte. Met het verdwijnen van de heffing wordt gehoopt dat multinationals hun hoofdkantoor niet naar andere landen verplaatsen. "De discussie hierover zal in 2018 nog wel doorgaan", verwacht de redacteur.

Oververhitte huizenmarkt

De winkelstraten kennen nog steeds gaten, maar het Canadese Hudson's Bay vulde dit jaar veel van de voormalige warenhuizen van V&D op. "Het lijkt echter nog niet meteen een succes, dus het is nog even afwachten of het blijvend is."

Misschien wel het meest in het oog springend in het economische jaar is de gekte op de oververhitte huizenmarkt. "Dat is niet langer een Amsterdamse kwestie, maar speelt ook in steden als Lelystad." Het woningaanbod is klein, dus stijgen de prijzen. 

Al met al lijkt de economie er goed voor te staan. "Maar de Europese Centrale Bank (ECB) houdt de spaarrente voorlopig laag, het steunprogramma blijft bestaan. We hangen dus nog altijd aan het infuus van de ECB." Het programma zal in 2018 langzaam afgebouwd worden. "De rente gaat waarschijnlijk pas in 2019 omhoog", aldus Wouters.

Morgen blikken we met verslaggever Henrik-Willem Hofs terug op het klimaatjaar 2017.