De gedoodverfde winnaar

Dan was er natuurlijk nog de Libris Literatuur Prijs. Die ging naar Alfred Birney won gisteren de Libris Literatuur Prijs voor zijn boek De Tolk van Java. Voordat de winnaar bekend werd gemaakt, werd Birney geïnterviewd door Nieuwsuur en daar werd besproken dat hij de ‘gedoodverfde’ winnaar is. 

‘Gedoodverfd'
‘Gedoodverfd’ en bijzonder woord volgens onze taalkundige van vandaag Lennart van Dijk. De uitdrukking iemand doodverven komt uit de schilderswereld: doodverf betekende 'grondverf'. Als de grondverf is aangebracht, zie je in ruwe trekken de voorstelling al verschijnen. Een soort voorbestemming, dus.

De gedoodverfde winnaar kwam pas in 2005 voor het eerst voor in de Van Dale, maar de uitdrukking bestond al langer, zo blijkt uit dit fotobijschrift uit een krant uit 1928: "De fameuze Britsch-Indische ploeg, de gedoodverfde winnaar van 't Olymp. hockey-tournooi."Het woord wordt heel vaak in een foute context gebruikt. Bijvoorbeeld: de gedoodverfde favoriet. Je bent of de gedoodverfde winnaar of je bent favoriet. Een gedoodverfde favoriet is dubbelop. 

Luister hier de volledige bijdrage van Lennart van Dijk: