Buitenland
VPRO

Nederland op slot voor vluchteling per vliegtuig

foto: ARIS MESSINIS / AFPfoto: ARIS MESSINIS / AFP
  1. Nieuwschevron right
  2. Nederland op slot voor vluchteling per vliegtuig

Voor vluchtelingen die acuut gevaar lopen maar geen geldige reisdocumenten hebben, is het vrijwel onmogelijk geworden om per vliegtuig naar Nederland te komen. De weg via het luchtruim is voor hen in de praktijk dichtgegooid, ook al zouden zij wel recht hebben op asiel. Dat komt omdat vliegtuigmaatschappijen zoals KLM zich, uit angst voor boetes, strikter dan nodig houden aan de controleregels bij het vervoer van passagiers.

Dit meldt het NPO Radio1-programma Bureau Buitenland op basis van een rapport van de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ) dat volgende week naar de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid gaat. Tesseltje de Lange, vice-voorzitter van de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken, en Wil Eikelboom, voorzitter van de Vereniging Asieladvocaten, zijn hierover te gast in Bureau Buitenland.

Passagiers weigeren

Luchtvaartmaatschappijen weigeren elk jaar duizenden passagiers, zo schrijft de Adviescommissie, zonder dat duidelijk is op welke gronden hun de toegang tot het vliegtuig wordt ontzegd. Alleen al KLM weigert tussen de 4000 en 4500 reizigers per jaar. Omdat andere vervoerders waarschijnlijk dezelfde terughoudendheid betrachten als KLM, ligt het daadwerkelijke aantal geweigerde passagiers ‘derhalve veel hoger’. Vluchtelingen die recht op asiel hebben, zijn daarvan de dupe.

Luchtvaartmaatschappijen zijn bang voor strafrechtelijke vervolging door het Openbaar Ministerie als zij de strenge regels voor het vervoer van vreemdelingen overtreden. Het OM kan in dat geval hoge boetes en zelfs gevangenisstraffen eisen – ook als luchtvaartbedrijven in de praktijk weinig te verwijten valt.

Acuut risico

Vluchtelingen die acuut risico lopen zouden ook via het luchtruim toegang moeten kunnen krijgen tot een asielprocedure. Daarom adviseert de commissie de staatssecretaris om vliegmaatschappijen voortaan te verplichten om asielzoekers, die zeggen direct gevaar te lopen, niet te weigeren als zijnde ‘onjuist gedocumenteerde passagiers’, maar hun zaak eerst ter beoordeling voor te leggen aan de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Die mogelijkheid bestaat nu ook al, maar luchtvaartbedrijven maken daarvan geheel geen gebruik omdat het niet verplicht is, schrijft de ACVZ.

Meer verhalen over en uit het buitenland?

In VPRO's Bureau Buitenland zijn dagelijks tussen 19.00 en 19.30 uur diverse, diepgravende en verrassende geluiden over en uit het buitenland. Luister hier alle afleveringen.

Ster advertentie
Ster advertentie