Arts Bert Keizer: 'Euthanasieverklaring heeft geen zin'

Slechts één op de vijf mensen heeft een wilsverklaring. Dat blijkt vandaag uit een nieuw onderzoek van de Patiëntenfederatie, uitgevoerd onder bijna negenduizend mensen. Arts en filosoof Bert Keizer snapt wel dat mensen er niet over willen nadenken. Toch is het volgens hem noodzakelijk. "Dit is planeet aarde, het sterftepercentage is honderd procent. Je móet erover nadenken." Hij legt het belang van de wilsverklaring uit bij Spraakmakers op NPO Radio 1.

Wilsverklaring is noodzakelijk

Het opstellen van een wilsverklaring is belangrijk, maar niet gemakkelijk, vertelt Bert Keizer. In een wilsverklaring leg je vast of je gereanimeerd wil worden, wie je wil volmachtigen en welke behandelingen je eventueel niet zou willen. "Dat laatste is het moeilijkste", zegt Keizer. "Om te kunnen schrappen moet je warenkennis hebben en dat ontbreekt bij veel mensen. Je kan bijvoorbeeld zeggen dat je niet geopereerd wil worden als je heup breekt, maar daar kan je je lelijk in vergissen. Die heupoperatie is tegenwoordig echt een fluitje van een cent."

Toch is het volgens Keizer belangrijk dat mensen een wilsverklaring opstellen. "Als het ambulancepersoneel om elf uur 's avonds je woning komt binnen roetsjen, beginnen ze meteen met reanimeren. Als je man dan zegt: dat wil ze helemaal niet, zeggen ze: ja, dat zeg jij. Jij zit achter de erfenis aan", grapt Keizer. "Maar zo gaat het wel. Je hebt dat papiertje echt nodig."

Geneeskunde moet niet te ver gaan

Keizer vertelt dat geneeskunde zijn grenzen heeft. "En die grenzen blijken als je met een oud lichaam in een crisis op de spoedeisende hulp belandt. Geneeskunde moet zich dan proberen te gedragen en niet te ver gaan." Maar wat is dat, te ver?

"Mensen die dement zijn en net een heupoperatie hebben gehad, wil je bijvoorbeeld niet op de intensive care leggen", legt Keizer uit. "Die komen er namelijk heel veel beroerder uit dan dat ze erin gingen. Maar een overweging van dit soort aspecten lukt niet in zo’n acute situatie."

Ziekenhuis draait als een gehaktmolen

We moeten daarom zelf de verantwoordelijkheid nemen over dilemma’s die nu in handen liggen van de arts. "Zulke levensvragen splitsen we nu in de maag van een jonge chirurg in opleiding, maar die is opgeleid in het heel snel opsporen van de breuk in jouw dijbeenhals. Dáár is ze goed in," vertelt Keizer. "Het vervelende is dat je zonder wilsverklaring in handen komt van een ziekenhuis dat toch een beetje draait als een gehaktmolen. En dat mag je de eerste hulp niet kwalijk nemen, jíj moet je huiswerk maken voordat je daar belandt. Die ziekenhuisarts is daar hartstikke blij mee."

Euthanasieverklaring heeft geen zin

Veel mensen denken dat ze met een euthanasieverklaring ook euthanasie krijgen. Volgens Keizer is dat helemaal niet waar. "Voor euthanasie heb je helemaal geen verklaring nodig, want als je kan zeggen dat je het wilt, dan hoef je niks op te schrijven. En als je het niet kan zeggen, dan krijg je geen euthanasie."

In het geval van dementie ligt het anders, dan zou je misschien wel euthanasie krijgen als je het hebt vastgelegd. Maar daar is nog volop discussie over: "De juristen zeggen van wel, maar de dokters zeggen van niet en die doen het ook niet. Dus de euthanasieverklaring heeft niet zoveel zin."

Wil je meer weten over het wel of niet doorbehandelen van kwetsbare ouderen? Kijk dan vanavond om 21.25 uur naar De Monitor op NPO2. En lees hier meer over het onderzoek.

Spraakmaker worden? Meld je aan voor de community!

Wij zijn op zoek naar mensen die met ons willen meepraten en meedenken over onderwerpen op de radio. Daarom willen we graag van jou horen wat jij vindt dat nieuws is. Of wat nieuws zou moeten zijn.

We horen elke dag vooral meningen over het nieuws. Maar is het niet veel interessanter om mensen vanuit hun ervaring aan het woord te laten? Dat alles vanuit het principe: vertel ons wat je weet, niet alleen wat je vindt. Lijkt het jou interessant hierover mee te praten of wil je meer informatie? Mail naar spraakmakers@kro-ncrv.nl of meld je aan!