Achtergrond

Overvloed aan bijbelse erotiek in 'De zomer van Herman Pleij'

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Overvloed aan bijbelse erotiek in 'De zomer van Herman Pleij'

Het Museum Catharijneconvent staat deze zomer in het teken van de unieke smaak van historicus Herman Pleij. Als gastconservator doorzocht Pleij de magazijnen van het Utrechtse museum en het uitbundige resultaat, met kunst uit de Late Middeleeuwen, is vanaf vrijdag te zien in de tentoonstelling De zomer van Herman Pleij.

De flamboyante historicus koos de kunstwerken aan de hand van eigen gekozen thema’s, zoals erotiek en de verboden lach uit de middeleeuwen, met als uitgangspunt: ‘Hoe keken mensen uit die tijd naar deze kunst.’

Mona Lisa

Een van de eerste dingen die Pleij uit het magazijn plukte was het levensgrote houten beeld ‘Maria met kind’ van Emmerikse Heiligen, door Pleij ook wel de Mona Lisa van het Catharijneconvent genoemd. ‘Ik werd getroffen door de serene glimlach van Maria en het kindje Jezus die zijn moeder probeert na te doen.’ Maar hier schuilt volgens de historicus dus een heel verhaal achter. ‘Hard lachen was problematisch in die tijd, want lachen werd gezien als het wapen van de duivel omdat hij je kon verleiden als je de controle verloor. Maar dit beeld geeft daar een antwoord op, want de serene glimlach van deze Maria straalt juist opperste controle uit. Subliem.’

Bijbelse erotiek

Pleij vond naast dit lachende beeld ook veel erotische kunst in het depot van het Catharijneconvent. En dat is volgens de nieuwbakken conservator niet zo gek omdat veel afbeeldingen van Bijbelse taferelen erotiek bevatten. ‘Dat is soms verbijsterend, want ik vond bijvoorbeeld een beeld waarbij het kindje Jezus zijn moeder bij de kin pakt. Nu betekent dat: ik lees je de les, maar toen betekende het: ik wil met je vrijen. Maar deze beeltenis werd in die tijd als spirituele liefde gezien want ze hadden immers geen erfzonde.' Toch was er in de kerk veel discussie, ook bijvoorbeeld over de borstenverering van Maria in allerlei kunstuitingen. Volgens Pleij werd de legitimatie voor deze erotische uitingen gevonden in de sensuele ondertoon van het Bijbelboek Hooglied.

De tentoonstelling De zomer van het Herman Pleij is vanaf 8 juli tot 4 september te zien.

Ster advertentie
Ster advertentie