De Publieke Tribune: Het Lot van de Klokkenluider

Wie slecht tegen onrecht zegt te kunnen, zal zich in het dagelijks leven vast wel eens tegen iets onrechtvaardigs hebben uitgesproken. Maar wat als je eigen rechtvaardigheidsgevoel je hele leven overhoop gooit? En aan welk lot verbindt een klokkenluider zichzelf zodra hij of zij besluit een misstand aan de kaak te stellen?

Daar spreekt Coen Verbraak in deze aflevering van De Publieke Tribune over, met klokkenluiders zelf, en met hun naasten. Wat maakt dat sommige mensen bereid zijn zichzelf in dat soort situaties compleet opzij te zetten? Welke impact heeft het klokkenluiden op de mensen uit hun omgeving? En genieten klokkenluiders in Nederland eigenlijk wel genoeg bescherming?

Te gast:

• Roelie Post werkte eind jaren negentig als ambtenaar voor de Europese Commissie veel aan de kinderrechtenproblematiek in Roemenië, een land dat op dat moment lid probeerde te worden van de Europese Unie. Post ontdekte grootschalige corruptiepraktijken rondom de adoptie van Roemeense weeskinderen, maar kreeg in haar pogingen de schandalen aan het licht te brengen te maken met tegenwerking en bedreigingen. Ze werd gedwongen haar huis te verlaten en werd niet erkend als klokkenluider door de Europese Commissie;
• Victor van Wulfen werkte als F-16 piloot voor het ministerie van Defensie toen hij op de vliegbasis in Eindhoven een groot gebrek aan veiligheidsmaatregelen ontdekte. Hij kaartte dit aan bij de leiding en verwachtte verbetering, maar in plaats daarvan werd hij psychisch voor gek verklaard en langzaam maar zeker de organisatie uitgewerkt;
• Bijna vijfenveertig jaar lang streed de vader van Paul Veerman, Frits Veerman, voor eerherstel en om de hele waarheid boven tafel te krijgen van het spionageschandaal dat hij in de jaren zeventig aan het licht bracht. Veerman waarschuwde voor spionage door zijn Pakistaanse collega Abdul Khan bij Urenco in Almelo, een producent van verrijkt uranium. Pakistan kon daardoor een atoombom maken. Veerman werd als klokkenluider daarna het leven zuur gemaakt. Zoon Paul Veerman zet samen met zijn zus Joke Wortel sinds het overlijden van hun vader de strijd voort;
• Kim Loyens is als onderzoeker verbonden aan het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap (USBO) van de Universiteit Utrecht. Ze deed veel onderzoek naar de internationale verschillen in wet- en regelgeving voor het melden van misstanden door klokkenluiders en de implementatie ervan door klokkenluidersautoriteiten en NGO's.

Meer info over de aflevering vind je hier.