De Publieke Tribune: De Impact van de Transgenderwet

'Mensonterend,' zo omschreef toenmalig minister Ingrid van Engelshoven (Emancipatie) de oude Transgenderwet eind vorig jaar. Bij een bijeenkomst in de Ridderzaal bood ze namens het kabinet excuses aan voor de oude Wet Wijziging Geslacht (ook wel de Transgenderwet), die van 1985 tot 2014 van kracht was. In die jaren moesten mensen die hun geslachtsregistratie wilden wijzigen eerst geslachtsaanpassende operaties en onomkeerbare sterilisatie ondergaan. Deze operaties waren medisch niet noodzakelijk maar wel wettelijk verplicht. Met grote gevolgen voor de mensen bij wie op de geboorteakte een verkeerd geslacht stond vermeld.

En toen waren daar nog geen jaar na de excuses van de minister de afgelopen weken ineens de posters op honderden reclameborden door het hele land van stichting Gendertwijfel. De stichting probeerde met de actie de discussie over de aanstaande aanpassing van de huidige Transgenderwet, waarover op maandag 26 september 2022 in de Tweede Kamer wordt gedebateerd, nieuw leven in te blazen. Met die wetswijziging wordt het makkelijker om officieel van geslacht te veranderen. De posters schoten bij velen in het verkeerde keelgat en werden al gauw beklad en gerapporteerd.

In De Publieke Tribune geen discussie over deze wet. In het weekend voorafgaand aan het debat in de Tweede Kamer spreekt Coen Verbraak met mensen die de afgelopen decennia de impact van de Transgenderwet zelf hebben ervaren.

Te gast:

• Sjaan van der Jagt (1951) ging al in de jaren '70 in transitie, in een tijd dat het nog onmogelijk was om haar geslachtsregistratie te veranderen. Toen dat in de jaren '90 voor problemen zorgde en ze haar geslacht ook formeel wilde laten wijzigen, kon dat alleen na inwendig medisch onderzoek. "Dit voelde als een verkrachting van staatswege, een diepe vernedering";
• Brand Berghouwer (1976) is voorzitter van Transgender Netwerk Nederland en ging zelf pas rond zijn 40e in transitie, nadat de oude Transgenderwet in 2014 was afgeschaft. Dit jaar startte hij een procedure bij het College voor de Rechten van de Mens over discriminatie van transmensen in de zorg. Hij wil dat er meer bewustwording komt onder medisch specialisten;
• Leonne Zeegers (1961) had bij haar geboorte zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken. Ze groeide op als jongen, onderging later meerdere operaties om lichamelijk een vrouw te worden, maar besloot later dat ze niet langer wilde kiezen tussen man of vrouw zijn. Omdat de Transgenderwet voor haar geen oplossing bood stapte ze in 2018 zelf naar de rechter. Ze werd de eerste persoon in Nederland van wie het geslacht in het paspoort werd veranderd in een X, voor genderneutraal.

Meer info over de aflevering vind je hier.