Politiek
NOSNTR

Toeslagenaffaire: 'Ambtenaren hebben een verantwoordelijkheid om te zeggen: dit kan ik niet doen'

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Toeslagenaffaire: 'Ambtenaren hebben een verantwoordelijkheid om te zeggen: dit kan ik niet doen'

Ook tijdens de vierde dag van de verhoren in de toeslagenaffaire was het vaak gehoord: de wetgeving was te streng. Vandaag was het de beurt aan ambtenaren van het ministerie van Sociale Zaken, het ministerie wat gister nog door de Belastingdienst werd aangewezen als het ministerie wat verantwoordelijk was. Volgens jurist Ellen Boleij is dat te makkelijk. “Een ambtenaar is meer dan een functionaris. Het is ook een mens,” zei ze in Nieuws en Co.

"Als ambtenaar is het je taak om de wet uit te voeren. Daarin geven ze in de verhoren aan dat er weinig ruimte was in die combinatie van wetten," erkent Boleij. "Maar dat laat onverlet dat je als mens ook een morele verantwoordelijkheid hebt om te zeggen: dit kan ik niet uitvoeren."

Volgens Boleij valt uit de verhoren op te maken dat voor veel mensen dit gevoel wel degelijk leefde. "Dat had in een opener sfeer besproken moeten worden. Ook in de politiek."

De jurist schreef eerder ook een boek over wat er nodig is voor een overheid om geloofwaardig te blijven, gebaseerd op het denken van de filosoof Hannah Arendt. "Als ambtenaar kun je nooit alleen functionaris zijn."

Geen fabriek

Gister vergeleek een topambtenaar de Belastingdienst nog met een fabrieksmachine. Ook dat is niet terecht, zei Boleij. "De overheid is geen bedrijf, maar heeft een heel andere dynamiek. Je bent geen koekjesfabriek, juist niet."

Hoewel het lastig is voor ambtenaren om zorgen te uiten, "zeker als ze hoger in de boom zitten”, zou het volgens Boleij wel nodig moeten zijn om openlijk te bespreken waar werknemers zich niet prettig bij voelen. "Voor mij is dat meer dan het aantonen van onvermogen. Het is juist een kracht."

dag vier toeslagenaffaire

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.

Ster advertentie
Ster advertentie