La Caverne

In een tombola van vernieuwingen beleeft de Tour de France een bijzondere doorbraak met een Arrivée Caverne, of te wel de Grotaankomst. Het is ook nog eens bij ‘Het Eerste Meesterwerk van de Mensheid.’ Op zijn Frans noemen ze dat ‘génial’ – alles wat er te zien is in de Caverne du Pont d’Arc, finish van de tijdrit van vandaag. Het is aankomen bergop en dan terug treden in de werkelijkheid van 32.000 jaar geleden.

Ik denk niet dat Chris Froome en Nairo Quintana direct geïnteresseerd zijn in die prehistorie, gefocust als ze zijn op hun onderlinge tijdsverschillen, vooral na de nu al legendarische chaos op de Ventoux die in het collectief geheugen gegrift zal blijven als een prehistorische rotstekening.

Renners hebben in het algemeen geen oog voor andere bezienswaardigheden, terwijl ze rondrijden in een evenement dat graag alle attracties buiten de koers laat zien. Coureurs zien meestal alleen asfalt en elkaars wielen; kijkers mogen zich ook met toerisme bezig houden.

Als joch was ik al gefascineerd door de Grot van Lascaux, zeg maar de tijd van Lucien Aimar die ik in Montpellier gehuldigd zag worden, omdat hij vijftig jaar geleden de Tour won. Ik heb destijds de 10.000 jaar oude afbeeldingen bewonderd van beren, neushoorns, paarden en andere beesten van Lascaux. Nooit ben ik er binnen geweest en ook niet in de replica, Lascaux II. Die werd aangelegd omdat het door het vele publiek te vochtig was geworden in de oorspronkelijke grot en er overwoekering van algen en schimmels dreigde. Op Touretappes door de Dordognestreek kwam ik er regelmatig in de buurt, maar had ik geen tijd om te gaan kijken.

De Ardèche wordt niet vaak aangedaan door de Tour. Het is een heel populair vakantiegebied voor Nederlanders. Ze kunnen er kamperen, kanoën en tussen de platanen op een terras zitten, ook in Vallon Pont d’Arc.

Dat was niet de ontspanning van de jagers en verzamelaars die 32.000 jaar geleden in deze regio waren neergestreken. Ze hadden geen horloges en wielen, laat staan dat ze wedstrijden tegen de klok reden. Ze leefden met de dag en het weer. Het was destijds veel kouder, in de zomer werd het niet warmer dan 15 graden. Het land en de hellingen waren lang niet zo dicht bebost als nu. Het was een soort toendra, een lege steppe met een kale berg in de verte die nog lang geen Mont Ventoux heette.

Hoog in een rots boven de rivier ontdekten ze een diepe grot. Met hun handen begonnen ze hun prooien op de rotsen te schilderen, net als de jagers van Lascaux, maar wel ruim 20.000 jaar eerder. Het waren dieren die ze bewonderden, maar waar ze ook van leefden. Hun schildering was een eredienst. Vol trots lieten ze beelden van hun beschaving achter. Het genre is lang in de mode geweest, gelet op de duizenden jaren verschil met Lascaux.

Door vallend puin, rotsen en vegetatie raakte de toegang tot de grot versperd. 22.000 jaar is er geen mens geweest. Tot zondag 18 december 1994. Toen gingen de amateurspeleologen Jean-Marie Chauvet, Eliette Brunel en Christian Hillaire af op een fluittoon in de rotswand.

De grot kwam op de UNESCO-lijst voor werelderfgoed, maar is nooit geopend voor het publiek – ze hadden geleerd van Lascaux. In plaats daarvan is meteen een replica gebouwd. Deze Caverne is de grootste ter wereld. Hij is op 10 april 2015 geopend door president Hollande. Sindsdien zijn er 600.000 mensen op af gekomen, waaronder nog maar weinig Nederlanders.

Het is door de Tour de France dat ik die grot zelf heb ontdekt als meesterlijke namaak.

Tour de Jeroen
Jeroen Wielaert is voor de dertigste keer onderweg in Frankrijk. Hij vertelt voor NPORadio1.nl eigenzinnige omgevingsverhalen over de culturele en sportieve kruispunten van de Tour de France. Waar de Grote Ronde komt, is hij al geweest...

Lees meer van columnist Jeroen Wielaert