'Real heeft ook veel te maken met racisme, logisch dat ze als eerste een onderzoek instellen'

Het is de 77ste minuut als Lamine Yamal met een overtuigend schot in de bovenhoek de 3-0 voor FC Barcelona binnenschiet. El Clásico beslist, Barcelona neemt de punten mee uit Madrid. De 17-jarige buitenspeler vierde zijn treffer met een dansje en een verwijzing naar de wijze waarop voormalig Real-aanvaller Cristiano Ronaldo weleens juichte na het maken van een doelpunt in Camp Nou, de thuisbasis van Barcelona. Daarmee jutte Yamal, die een Marokkaanse vader en een moeder uit Equatoriaal-Guinea heeft, de thuissporters zodanig op dat hij de rest van de wedstrijd te maken kreeg met racistische verwensingen.

In de Communiqué Officiel die Real Madrid de volgende ochtend liet uitgaan, meldde de club dat het een onderzoek is gestart naar de betrokkenen. 'De Koninklijke' heeft ervaring met racisme. Topspeler Vinícius Júnior is al jaren mikpunt van racistische spreekkoren, waar in Spanje de 24-jarige Braziliaan ook komt.

Veel te maken met racisme

"Het is triest dat zo'n wedstrijd, waarin fantastisch werd gevoetbald, toch weer overschaduwd wordt door zulk gedrag", zegt Spanje-correspondent Edwin Winkels over de telefoon. "Real Madrid heeft de laatste jaren ook veel te maken gehad met racisme, dus het is logisch dat ze nu als eerste zeggen dit te gaan onderzoeken."

Toch is het de vraag hoe adequaat de club kan optreden. In Spanje is niet de voetbalbond, maar justitie verantwoordelijk is voor het vervolgen van betrokkenen. "De competitie, La Liga, kan geen maatregelen nemen door een speciale wet over geweld en racisme in het voetbal."

Vorige zomer ontvingen drie supporters van Valencia gevangenisstraffen van acht maanden en stadionverboden van twee jaar naar aanleiding van racistische spreekkoren richting Vinícius tijdens een competitieduel in mei 2023. "Dat was de eerste of tweede keer dat justitie duidelijke straffen uitspraak, die mensen toch zouden moeten afschrikken. Het probleem wordt de laatste jaren beter bestreden."

Maandagavond wordt de Ballon d'Or, de prijs voor beste voetballer van het jaar. Grote kans dat Vinícius de prestigieuze individuele prijs voor het eerst in zijn loopbaan in ontvangst zal mogen nemen. "Behalve als bekroning voor zijn voetbal bij Real Madrid, zou je dat ook kunnen zien als een statement tegen racisme", zegt Winkels.

Incident overschaduwt overtuigende zege

Het incident met Yamal overschaduwt de overtuigende zege van Barcelona, die daarmee al vroeg in het seizoen een voorschot lijkt te hebben genomen op het landskampioenschap. De Catalaanse ploeg staat na elf competitieduels met dertig punten bovenaan in La Liga. Het verloor alleen van middenmoter Osasuna en heeft zes punten meer dan nummer twee Real Madrid, dat ook één keer verloor maar daarnaast driemaal gelijkspeelde.

"Barcelona heeft een aantal behoorlijk troosteloze jaren met nauwelijks prijsjes achter de rug", zegt Winkels, verwijzend naar de drie seizoenen dat clublegende Xavi aan het roer van de club stond. Die moest deze zomer plaatsmaken voor de Duitser Hansi Flick, die voorheen werkzaam was bij onder meer Bayern München en het nationale voetbalelftal van Duitsland.

"Flick wordt op handen gedragen in Barcelona. Hij heeft vrijwel exact dezelfde spelersgroep tot zijn beschikking als Xavi, Dani Olmo is de enige nieuwkomer. Flick heeft de ploeg een totaal ander gezicht gegeven en enorm opgefrist. Raphinha en Robert Lewandowski hebben we vorig seizoen nauwelijks gezien, maar scoren nu aan de lopende band. Zo blijkt maar weer wat een trainer voor een verschil kan maken."

De Jong gretig en bepalend

De 59-jarige coach hield Frenkie de Jong voor de Spaanse topper buiten de basisopstelling, maar bracht de van een enkelblessure herstelde middenvelder in de rust in het veld. "We weten dat De Jong geen doelpunten maakt, maar volgens Flick was hij beslissend tijdens El Clásico. Flick vond dat zijn ploeg in de eerste helft te snel de bal verloor en te onrustig was. Toen Frenkie werd gebracht, kwam er meer rust, controle en balbezit. Hij bewees in 45 minuten dat hij enorm gretig is en ging hard de duels in. Hij had dus ook geen angst voor zijn gekwetste enkel."

Lonkt een terugkeer in het Nederlands elftal voor de 27-jarige spelverdeler? Winkels denkt van wel. "Barcelona speelt nog drie wedstrijden voordat Oranje weer bijeenkomst. Hij zit niet bij de voorlopige selectie, maar grote kans dat als hij die drie wedstrijden speelt, hem toch nog opneemt."